ZABYTKOWA KOPALNIA SREBRA i SZTOLNIA CZARNEGO PSTRĄGA
Tag: stowarzyszenie
Kryptonim Kopalnia II
Strażacy, harcerze i ratownicy medyczni. 12 drużyn (po 3 osoby każda) z całego regionu rywalizowało i szkoliło się jednocześnie w Zabytkowej Kopalni Srebra w Tarnowskich Górach, 40 metrów pod ziemią. 11 marca 2024 r. po raz drugi odbyły się ćwiczenia pn. Kryptonim Kopalnia.
Zespoły ratownicze w ramach ćwiczeń z Kwalifikowanej Pierwszej Pomocy oraz Medycznych Czynności Ratunkowych musiały zmierzyć się m.in. ze skaleczeniami, urazami głowy, złamaniami i zatrzymaniami akcji serca a dodatkowym wyzwaniem był transport w ciasnych korytarzach kopalni. Pod ziemię zeszły po schodach z całym wyposażeniem i noszami, a nawet musiały wykazać się z użycia respiratora lub aparatury AED (na co dzień dostępnego w budynku kopalni). W sumie przygotowanych ostało 9 zadań, z czego 7 stanowisk znajdowało się pod ziemią.
W ćwiczeniach udział wzięli:
HKR – Tarnowskie Góry – 4 zespoły
HKR „Esperanto” Hufca ZHP Bytom – 1 zespół
Grupa Ratownicza HKR Pszczyna – 1 zespół
Wojewódzkie Pogotowie Ratunkowe w Katowicach w tym jeden z Pogotowia Ratunkowego Tarnowskie Góry i jeden z Rudy Śląskiej
Koło Naukowe Medycyny Stanów Nagłych i Katastrof – 2 zespoły
OSP Sucha Góra – 1 zespół
Komenda Powiatowa Państwowej Straży Pożarnej w Tarnowskich Górach – 1 zespół
Tegoroczną edycję ćwiczeń HKR Tarnowskie Góry przygotowało wspólnie z Referatem Ratownictwa i Krwiodawstwa Chorągwi Śląskiej ZHP, Centrum Szkoleniowe First Aid Med, Śląskim Sanitariuszem, SMZT, Medres S.C. Zabrze, OSP Sucha Góra, Kołem Naukowym Medycyny Stanów Nagłych i Katastrof.
Szyb Staszic – nowa instytucja kultury w mieście
Dokładnie 20 lat temu Stowarzyszenie Miłośników Ziemi Tarnogórskiej rozpoczęło starania o Stację Wodociągową Staszic. 5 marca 2024 r. została podpisana trójstronna umowa o współtworzeniu nowej instytucji kultury o nazwie SZYB STASZIC.
Umowę podpisali marszałek Jakub Chełstowski, burmistrz Arkadiusz Czech oraz Zbigniew Pawlak i Stanisław Karcz z SMZT.
– Takie decyzje zawsze wzbudzają kontrowersje typu, czy województwo powinno wspierać kolejne instytucje kultury? Bardzo się cieszę, że znaleźliśmy partnerów, aby wspólnie tworzyć kolejną perełkę w regionie, która będzie przybliżać nasze industrialne dziedzictwo. Współpraca kilku podmiotów to dla nas bardzo dobry model na prowadzenie instytucji kultury – powiedział marszałek Jakub Chełstowski.
Trójstronne wsparcie projektu podkreśla, jak ważne jest pielęgnowanie lokalnego dziedzictwa. Jest to miejsce o wyjątkowym znaczeniu historycznym. Dzięki współpracy, Szyb Staszic w Tarnowskich Górach, będący częścią obiektu wpisanego na listę UNESCO, zyska nowe życie jako przestrzeń dostępna dla mieszkańców i turystów, promująca wiedzę o naszym regionie i jego bogatej przeszłości górniczej
– Śląsk w tym kształcie, z którym go dziś kojarzymy, czyli aglomeracji śląskiej nie powstałby, gdyby nie woda z Adolfschachtu. Chcąc pokazać te podziemia szerszej publiczności, tworzymy instytucję kultury. Myślę, że za 10, może 15 lat, będziemy mieli w Tarnowskich Górach kolejny obiekt na miarę Zabytkowej Kopalni Srebra i Sztolni Czarnego Pstrąga – podsumował starania o utworzenie instytucji kultury burmistrz Arkadiusz Czech.
Szyb Staszic, który jest częścią dawnej stacji wodociągowej Staszic (część wpisu na listę światowego dziedzictwa UNESCO pn. Kopalnia rud ołowiu, srebra i cynku wraz z systemem gospodarowania wodami podziemnymi w Tarnowskich Górach) to miejsce wyjątkowe. Wydrążony w 1796 roku, w drugiej połowie XIX wieku został pogłębiony do blisko 50 metrów i razem z szybem maszynowym stał się w 1884 roku podstawą do utworzenia Stacji Wodociągowej Adolfschacht, którą w XX-leciu międzywojennym przemianowano na Staszic.
To z niej zasilano w wodę dużą część dzisiejszej, a wówczas powstającej, górnośląskiej metropolii z Chorzowem na czele. Pod szybem Staszic krzyżują się podziemne chodniki i odwadniające tarnogórsko- bytomskie podziemia sztolnie. Najgłębsza część Stacji sięga 70 metrów w głąb ziemi. Wydrążone pod nią studnie są dwa – trzy razy głębsze.
– Świat uznał ten obiekt za światową czołówkę, bo znajdujemy się w miejscu z listy UNESCO. Nie chodzi o to, że jest najpiękniejszy, najładniejszy, najstarszy. On wpłynął na rozwój ludzkości i ratował ludność aglomeracji śląskiej – dodał prezes Zbigniew Pawlak.
Kluczowym elementem w pracach do tego zmierzających jest zgoda Górnośląskiego Przedsiębiorstwa Wodociągów, które jest właścicielem i użytkownikiem stacji.
– Tutaj cały czas pracują i będą pracować nasi pracownicy. My ten obiekt wydzierżawiamy partnerom umowy w celu tworzenia instytucji kultury – powiedział prezes Górnośląskiego Przedsiębiorstwa Wodociągów S.A. Henryk Drob.
Co warte jest zobaczenia w Staszicu? Na terenie mieszczącej się przy ul. Wodociągowej Stacji, która stanowiła kiedyś wodne centrum Górnego Śląska, znajduje się do dziś ostatnia w Europie podziemna maszyna parowa. Warte uwagi są też budynki nadszybia, kotłownia, warsztaty oraz możliwość zaglądnięcia bezpośrednio ze stacji do Sztolni Głębokiej Fryderyk. To na niej, kilka kilometrów dalej, urządzono turystyczną, mierzącą 650 metrów trasę znaną jako Sztolnia Czarnego Pstrąga. Niewątpliwą atrakcję stanowić będą podziemne rurociągi, podziemne hale dla maszyn z silnikami na sprężoną parę, kondensatory i kocioł do sprężania, napędzającej pompy pary.
Stacja ma bezpośrednie połączenie podziemne z kierowanymi przez SMZT Zabytkową Kopalnią Srebra i Sztolnią Czarnego Pstrąga, także wpisanymi na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO, co znacznie zwiększa możliwości rozwoju.
Barbórka 2023 wg dawnych zwyczajów
4 grudnia to dla Stowarzyszenia Miłośników Ziemi Tarnogórskiej tradycyjna barbórka w Zabytkowej Kopalni Srebra w Tarnowskich Górach. Rada Gwarków poprzez tradycyjny skok przez skórę przyjęła 10 osób do Braci Przewodnickiej.
Barbórkę rozpoczęła msza św. za wstawiennictwem patronki górników św. Barbary w intencji SMZT, a następnie pracownicy, przewodnicy i zarząd organizacji wzięli udział w śląskiej biesiadzie. Jednym z elementów biesiady jest skok przez skórę, kiedy to tzw. stare lisy przyjmują do siebie nowicjuszy. W tym roku przewodnikami po podziemiach z listy UNESCO zostali: Marcin Skrabania, Ireneusz Oleksy, Marian Brunner, Wojciech Gross, Izabela Lejman, Alina Chrószcz, Mieczysław Mielnik, Paweł Barchan, Tomasz Dąbrowa i Janusz Korzeń.
Ku czci św. Barbary – uroczyste misterium
To była prawdziwa uczta zarówna dla zmysłów jak i dla ducha. Sukces pod względem muzycznym, organizacyjnym i frekwencyjnym. Za nami Misterium św. Barbary, które odbyło się w sobotę 28 października w kościele pw. Św. Ap. Piotra i Pawła w Tarnowskich Górach. 7 utworów – Vivaldi, Zimmer, Puccini i gwóźdź programu, czyli GODZINKI z modlitewnika z 1747 roku.
– „Zwyczaje związane z kultem św. Barbary oraz tradycje górników kopalni kruszcowych na ziemi tarnogórskiej” zostały niedawno wpisane na Krajową Listę Niematerialnego Dziedzictwa Kulturowego. I chociaż w mieście nie ma już czynnych kopalń, to po takim wydarzeniu możemy być spokojni. Św. Barbara pozostanie w Tarnowskich Górach żywa – podsumował proboszcz ks. Piotr Kalka.
To pierwsze uroczyste misterium w Tarnowskich Górach, którego pomysłodawcą jest Stowarzyszenie Miłośników Ziemi Tarnogórskiej. W marcu tego roku „Zwyczaje związane z kultem św. Barbary oraz tradycje górników kopalni kruszcowych na ziemi tarnogórskiej” w marcu br. zostały wpisane na Krajową Listę Niematerialnego Dziedzictwa Kulturowego. Decyzja ministra kultury to przede wszystkim zobowiązanie, żeby dbać, a co za tym idzie upowszechniać tradycje wśród mieszkańców. Stąd właśnie pomysł zorganizowania misterium i to w miejscu, w którym nadal można oglądać XVIII-wieczną księgę bractwa św. Barbary z papieską bullą.
W programie znalazły się następujące utwory: Nisi Dominus – Cum Dederit – Antonio Vivaldi, Requiem Aeternam – Korsyka – (Wieczny Odpoczynek Racz…), Miserere mei, Deus – Gregorio Allegri, Zespół In Tempore godzinki – (modlitewnik Bractwa św. Barbary), In Nomine – Otto Swartz, Chevaliers De Sangreal – Hans Zimmer, Tosca – Te Deum – Giacoma Puccini
Współpraca Stowarzyszenia Miłośników Ziemi Tarnogórskiej z jedynym niemieckim muzeum prezentujące historię i kulturę Górnego Śląska. 20 października w Tarnowskich Górach gościliśmy dr Davida Skrabanię oraz Franka Mäuera z Muzeum Ziemi Górnośląskiej (OSLM) w Ratingen. Przedstawiciele tarnogórskiej organizacji oraz muzeum podpisali tego dnia w podziemiach Zabytkowej Kopalni Srebra z listy UNESCO list intencyjny/ umowę o współpracy.
Główny cel umowy to pielęgnowanie, zachowanie i promocja spuścizny materialnego oraz niematerialnego dziedzictwa Górnego Śląska, która stanowi część ogólnoeuropejskiego dziedzictwa kulturowego. Pierwszy pomysł już jest. Za kilka miesięcy w muzeum w Ratingen zostanie otwarta wystawa pt. „Gorączka srebra. Tarnogórskie górnictwo i jego wpis na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO.”
–Wystawa będzie przede wszystkim oparta na artefaktach ze zbiorów SMZT z dodatkami z OSLM i Muzeum Górnictwa w Bochum. Start wystawy jest zaplanowany na 5 maja 2024 r., koniec na 4 maja 2025 r. – mówi kustosz zbiorów stowarzyszenia i jednocześnie kurator wystawy Mariusz Gąsior.
Umowa o współpracy została zawarta na 5 lat z opcją przedłużenia.
Muzeum Ziemi Górnośląskiej (Oberschlesisches Landesmuseum) w Ratingen-Hösel zostało otwarte w roku 1983 i jest największym muzeum śląskim w Niemczech Zachodnich. W swojej roli jako instytucja historyczno-kulturalna przybliża zwiedzającym historię i kulturę Górnego Śląska oraz informuje o sytuacji obecnie panującej w docelowym regionie. Muzeum współpracuje z niemieckimi, polskimi oraz czeskimi instytucjami kulturalno-naukowymi oraz organizuje wystawy tematyczne i sympozja naukowe.
Eksponat po renowacji
Koło wodne ze Skansenu Maszyn Parowych przy Zabytkowej Kopalni Srebra w Tarnowskich Górach przeszło renowację. M.in. wymieniono zbutwiałe deski i krokwie oraz odmalowano konstrukcję.
Eksponat ma aż 4 m średnicy i jest wierną rekonstrukcją koła wodnego z XVII w. Maszyna dawniej przeznaczona była do napędzania młota w kuźnicach. Sprowadzona została ze Strzybnicy dokładnie w sierpniu 1982 r.
Skansen Maszyn Parowych to jedna z największych w Polsce kolekcji zabytkowych maszyn i parowozów. Na obszarze o powierzchni około 1 ha znajdują się takie eksponaty jak: walec drogowy, dźwig kolejowy, sprężarka, lokomobila, liczne parowozy, agregat prądotwórczy, pompy parowe oraz maszyny wyciągowe. Wszystkie eksponaty pozyskało Stowarzyszenie Miłośników Ziemi Tarnogórskiej,
Oprócz maszyn napędzanych siłą pary, na terenie tarnogórskiego parku maszyn znajdują się również inne ciekawe eksponaty, takie jak właśnie koło wodne. Zanim nastał wiek pary, do produkcji metali wykorzystywano potężne drewniane konstrukcje. Aby wprawić je w ruch, potrzebna była siła wody. To jedyny eksponat niezaliczony do zabytków techniki parowej.
Rozruch skansenu nastąpił w 1976 r. dzięki staraniom SMZT, które tym samym uratowało przed złomowaniem i zniszczeniem pomniki techniki.
– Cieszymy się, że będziemy współpracować, bo łączy nas wiele. Zespół „Śląsk” to marka rozpoznawalna na całym świecie, tarnogórskie podziemia to jedyne obiekty w regionie wpisane na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO, a do tego… zarówno wasza instytucja, jak i nasza organizacja obchodzą w tym roku 70-lecie swojego istnienia – powiedział prezes SMZT Zbigniew Pawlak podczas podpisania porozumienia o współpracy z zespołem „Śląsk”.
Na dokumencie swoje podpisy złożyli także dyrektor zespołu Zbigniew Cierniak, zastępca dyrektora Tomasz Janikowski oraz wiceprezes SMZT Stanisław Karcz. Spotkanie odbyło się 20 września w siedzibie „Śląska” w Koszęcinie.
Cel współpracy, to oczywiście wzajemna promocja naszego regionu, podejmowanie wspólnych inicjatyw, organizacja wydarzeń, a co za tym idzie edukacja w zakresie zarówno materialnego, jak i niematerialnego dziedzictwa.
Zespół Pieśni i Tańca „Śląsk” istnieje od 1 lipca 1953 roku. Stanisław Hadyna wraz z Elwirą Kamińską stworzyli solidne podstawy współczesnego kunsztu artystycznego „Śląska”. Biorąc pod uwagę dzisiejsze bogactwo repertuaru, niezliczone nagrody i około 200 corocznie dawanych koncertów – widać wyraźnie, jak bardzo Zespół pracował nad dążeniem do perfekcji i najwyższej maestrii. Te dwa pojęcia były hasłem przewodnim kilku pokoleń wspaniałych pedagogów i tysięcy młodych ludzi, dla których „Śląsk” był pasją i sposobem na życie. Dzięki nim miano ambasadora polskiej kultury oraz propagatora jej ludowego wymiaru jest w pełni zasłużone. Zespół „Śląsk” jest zespołem artystycznym o ogromnych możliwościach wykonawczych, występującym nie tylko na wielkich światowych scenach, lecz także w miejscowościach na co dzień pozbawionych dostępu do wartościowych propozycji kulturalnych. Nadrzędną ideą jego działania jest ukazywanie bogactwa kultury śląskiej na tle spuścizny innych regionów kraju. Ponad stuosobowy skład artystyczny obejmuje chór, balet i orkiestrę. Współpraca z autorytetami w dziedzinie kulturoznawstwa to potencjał, gwarantujący realizację widowisk na najwyższym poziomie. Przyniósł on Zespołowi uznanie na całym świecie, liczne nagrody i dyplomy honorowe. „Śląsk” odwiedził 44 kraje na pięciu kontynentach, dał ponad 8 tysięcy koncertów dla ponad 26 milionów widzów.
III Święto Pary
Ponad 3 tys. osób wzięło udział w III edycji Święta Pary w Zabytkowej Kopalni Srebra. Mimo że pogoda nie dopisała w pierwszej części dnia, udało się uruchomić wszystkie maszyny o czasie i zaprezentować je w całej okazałości.
A zobaczyć w akcji można było ciężarówkę z 1927 r., samochód parowy z 1903 r., rekonstrukcję pojazdu parowego z 1814 r. Józefa Bożka, mały walec i traktor parowy, pompę strażacką, śrutownik do mielenia ziarna, kruszarkę do skał, siekierę i piłę, potężną angielską lokomobilę Ransomes, Sims & Jefferies, silniki diesla i dwa składy kolejowe na 7 1/4 cala. Maszyny przyjechały prosto z Muzeum starých strojů a technologií z czeskiego Żamberka.
Wieczorem Teatr Akt przeniósł Tarnowskie Góry do epoki pary poprzez spektakl Poza Czasem. Styl steampunk’owy był na wyciągnięcie ręki przez cały dzień – po Skansenie Maszyn Parowym spacerowali Miłośnicy w strojach niczym z powieści Juliusza Verne’a.
Na najmłodszych uczestników święta czekały warsztaty przygotowane tym razem przez fundację EkoZabawa. Była również płuczka do płukania srebra oraz kolejka skansenowa (prowadzona przez lokomotywę parową). 40 metrów pod ziemię zjechało ponad 600 turystów, a do miasta można było dojechać składem Stowarzyszenia Górnośląskich Kolei Wąskotorowych – SGKW Bytom napędzanym lokomotywą parową.
Organizatorem było Stowarzyszenie Miłośników Ziemi Tarnogórskiej. Wydarzenie zostało dofinansowane ze środków Urzędu Miasta Tarnowskie Góry oraz Urzędu Marszałkowskiego w Katowicach. Partnerzy: LOT Miast Gwarków, Miasto Bytom, Urząd Miejski Miasteczko Śląskie, Górnośląskie Centrum Rehabilitacji „Repty”, Politechnika Śląska, Tarnogórskie Starostwo Powiatowe, Viessman, Veolia, SolarEis oraz Górnośląsko-Zagłębiowska Metropolia, czyli partner strategiczny obiektów UNESCO.
Święto Pary to wydarzenie, które promuje technikę parową i kulturę przemysłową na różne sposoby oraz różnymi środkami wyrazu.
Dlaczego akurat w Tarnowskich Górach?
235 lat temu rozpoczęła się rewolucja przemysłowa Górnego Śląska, a jej serce zabiło po raz pierwszy w Tarnowskich Górach. Dzięki sprowadzonej tu maszynie parowej, wykorzystanej do odwadniania wyrobisk niefunkcjonującej już kopalni kruszców srebra, ołowiu i cynku Fryderyk Tarnawskie Góry zapracowały na stałe miejsce w dziejach rewolucji przemysłowej.
Wyprawa w poszukiwaniu srebra – nowa oferta edukacyjna
Szkolna lekcja w podziemiach listy UNESCO? Brzmi nieprawdopodobnie, ale tak właśnie będzie! Od 1 października w Zabytkowej Kopalni Srebra w Tarnowskich Górach będzie można skorzystać z nowatorskiej oferty edukacyjnej dla klas 1-4 szkół podstawowych. Chodnik Okrężny (wykorzystywany do tej pory dla turystów niepełnosprawnych) zamieni się w pracownię badawczą wypełnioną rekwizytami. Całość zagadnień będzie kręciła się wokół 4 żywiołów. Dzieci m.in. przemienią się w młodych geologów, sprawdzą temperaturę pod ziemią, a z pyrlikiem w dłoni poszukają srebra. Wdrażanie projektu w życiu wchodzi w etap końcowy.
– Tarnogórska kopalnia została wpisana na listę UNESCO, co jest jednocześnie zaszczytem i zobowiązaniem do ochrony naszego dziedzictwa. A jak chronić, to edukować młodsze pokolenia. To one po nas będą pielęgnować tradycje i dbać o te miejsca, a co za tym idzie – ocalać od zapomnienia – powiedział prezes SMZT Zbigniew Pawlak podczas konferencji prasowej, która odbyła się 14 września.
Przewodnicy, którzy będą wcielać się w role edukatorów przeszli specjalne szkolenie. Zajęcia były w sumie testowane aż 7 razy. Podczas wakacji swój wolny czas poświęciły m.in. dzieci ze Szkoły Podstawowej nr 9 w Tarnowskich Górach. Na spotkaniu z dziennikarzami dyrektor placówki Krzysztof Siwiec przyznał, że wiedział o pomyśle, ale założeń dot. efektów końcowych nie znał. Dzięki temu mógł się zachwycić i stwierdzić, że taka lekcja w kopalni pozwoli dzieciom wyciszyć się od codziennego zgiełku.
Podczas zajęć stworzona zostanie przestrzeń do samodzielnego badania, odkrywania, zdobywania informacji – uruchamiany zostanie proces edukacyjny oparty na doświadczeniu. Wykorzystany zostanie do tego Chodnik Okrężny w samym sercu trasy turystycznej. Warsztaty zostały zaplanowane tak, żeby wykorzystać charakter przestrzeni, która zachowała wiele cech dawnej kopalni, przez co w większym stopniu niż na trasie turystycznej można w niej obserwować zjawiska przyrodnicze i doświadczać historii. Lekcja pod ziemią jest zgodna z podstawą programową.
– 40 metrów pod ziemią nie ma zasięgu, więc nagle ze świata online dzieci przeniosą się do świata offline. Dzięki temu zaangażują wszystkie zmysły. Zamiast telefonu dostaną do rąk m.in. ołówek stolarski, mapę, termometr i chyba najbardziej zaawansowane technologicznie urządzenie – dalmierz, które służy do pomiaru odległości. Takie zajęcia na pewno będą procentować w szkole podczas zwykłych lekcji – mówił Adam Kałucki z firmy Locativo, która zajęła się projektem.
Innowacyjna oferta to efekt współpracy Instytutu Ekologii Terenów Uprzemysłowionych ze Stowarzyszeniem Miłośników Ziemi Tarnogórskiej, które zarządza jedynym w regionie światowym dziedzictwem. Scenariusz trasy edukacyjnej został przygotowany w ramach Textour Project (w Europie jest 11 państw, które biorą udział w tym nowatorskim projekcie, wśród nich jest Polska, którą reprezentują właśnie Tarnowskie Góry) oraz wdrożony wspólnie z firmą Locativo.
– Cieszymy się, że Textour Project połączył IETU z SMZT. To międzynarodowy projekt, który jest bardzo innowacyjny i zaangażował lokalną społeczność. Wspólnie ze stowarzyszeniem przygotowaliśmy nową ofertę, ale na tym nie koniec działań – powiedziała dr Joanna Piasecka z Instytutu Ekologii Terenów Uprzemysłowionych w Katowicach.
Celem projektu jest wzmocnienie turystyki kulturowej na obszarach z dużym potencjałem. W najbliższym miesiącach uruchomiony zostanie internetowy kalendarz kulturalny Miast Gwarków, a także zakończą się prace nad scenariuszem wycieczek z przewodnikiem po Rezerwacie Segiet oraz Hałdzie Popłuczkowej.
Inspiracją do ich napisania były unikatowe tarnogórskie podziemia. I to właśnie w tych podziemiach autor postanowił je przeczytać. Za nami wieczór autorski Andrzeja Kanclerza w Sztolni Czarnego Pstrąga, zorganizowany (29 lipca 2023 r.) z okazji 40-lecia twórczości autora.
Poezja Andrzeja Kanclerza w podziemiach z listy UNESCO rozpoczęła się jeszcze przed zejściem 30 m pod ziemię – w plenerze Parku Repeckiego. Następnie 40 osób zeszło krętymi schodami 10 pięter pod ziemię i w tej wyjątkowej scenerii mieli okazję wsłuchać się w utwory tarnogórskiego artysty. Były utwory o naszych podziemiach, mieście Tarnowskie Góry, rodzinie… Wyrecytowane, a nawet zaśpiewane.
Andrzej Kanclerz (ur. 29 listopada 1963 r.) ma na swoim koncie kilkanaście tomików wierszy. Swoje prace publikował także w zbiorach opowiadań, antologiach, książkach popularnonaukowych i gazetach.
Jako literat, animator kultury i nauczyciel zainicjował tworzenie się środowiska literackiego w Tarnowskich Górach. Jest ekspertem w zakresie geografii literacko-kulturowej ziemi tarnogórskiej oraz życia literackiego miasta. Jego prace naukowe, popularnonaukowe, artykuły krytycznoliterackie oraz programy nauczania wraz ze scenariuszami lekcji są wykorzystywane zarówno przez pracowników naukowych Uniwersytetu Śląskiego lub Opolskiego jak i przez nauczycieli i bibliotekarzy szkół tarnogórskich. Zapraszany jest do szkół oraz ośrodków kultury w charakterze jurora konkursów literackich.
Od 1998 do 2021 roku prowadził warsztaty literackie w Tarnogórskim Centrum Kultury i animował kulturę literacką w mieście. Wynikiem podjętych działań było uaktywnienie i stworzenie środowiska młodoliterackiego, wydanie antologii, plakatów literackich i zorganizowanie międzynarodowych mityngów literackich, spotkań z autorami w ramach Salonu literackiego TCK oraz happeningów. Uczestnicy warsztatów nagradzani byli na ogólnopolskich konkursach poetyckich i wydali własne książki.
Od 2005 r. jest członkiem Stowarzyszenia Miłośników Ziemi Tarnogórskiej. Ważną częścią działalności Andrzeja Kanclerza jest praca społeczna w charakterze sekretarza zarządu organizacji, które od 70 lat chroni zabytki miasta, upowszechnia jego historię i troszczy się o górnicze dziedzictwo tej ziemi. Ukoronowaniem działalności stowarzyszenia było doprowadzenie do wpisania Tarnowskich Gór na listę światowego dziedzictwa UNESCO w 2017 roku. We wniosku znalazły się dokumenty dotyczące dzieł literackich powstałych z inspiracji dziedzictwem gwarków tarnogórskich.
Żeby zapewnić najlepsze wrażenia, my oraz nasi partnerzy używamy technologii takich jak pliki cookies do przechowywania i/lub uzyskiwania informacji o urządzeniu. Dzięki nim możemy zapamiętać Twoje preferencje i ułatwić Ci powracanie do naszego serwisu.
Klikając przycisk "Akceptuj", wyrażasz zgodę na używanie WSZYSTKICH plików cookie. Jednakże, masz również możliwość dostosowania ustawień plików cookie, aby wyrazić kontrolowaną zgodę.
Kliknij poniżej, aby wyrazić zgodę na powyższe lub dokonać szczegółowych wyborów. Możesz zmienić swoje ustawienia w dowolnym momencie, w tym wycofać swoją zgodę. Czytaj więcejAkceptujDostosuj
Preferencje co do zgód
Przegląd polityki prywatności
Ta strona internetowa wykorzystuje pliki cookie, aby poprawić komfort korzystania z niej. Spośród tych plików cookie pliki cookie, które są sklasyfikowane jako niezbędne, są przechowywane w przeglądarce użytkownika, ponieważ są one niezbędne do działania podstawowych funkcji witryny. Używamy również plików cookie stron trzecich, które pomagają nam analizować i rozumieć sposób korzystania z tej witryny. Te pliki cookie będą przechowywane w przeglądarce użytkownika wyłącznie za jego zgodą. Użytkownik ma również możliwość rezygnacji z tych plików cookie. Jednak rezygnacja z niektórych z tych plików cookie może mieć wpływ na wygodę przeglądania.
Niezbędne pliki cookie są absolutnie niezbędne do prawidłowego funkcjonowania witryny. Te pliki cookie zapewniają anonimowe działanie podstawowych funkcji i zabezpieczeń witryny.
Cookie
Czas przechowywania
Opis
_GRECAPTCHA
6 miesięcy
Usługa Google Recaptcha ustawia ten plik cookie w celu identyfikacji botów, aby chronić witrynę przed złośliwymi atakami spamowymi.
cookielawinfo-checkbox-advertisement
1 rok
Ten plik cookie jest ustawiany przez wtyczkę RODO Cookie Consent. Plik cookie służy do przechowywania zgody użytkownika na pliki cookie w kategorii „Reklama”.
cookielawinfo-checkbox-analytics
11 miesięcy
Ten plik cookie jest ustawiany przez wtyczkę RODO Cookie Consent. Plik cookie służy do przechowywania zgody użytkownika na pliki cookie w kategorii „Analityka”.
cookielawinfo-checkbox-functional
11 miesięcy
Plik cookie jest ustawiany na podstawie zgody na pliki cookie RODO w celu zapisania zgody użytkownika na pliki cookie w kategorii „Funkcjonalne”.
cookielawinfo-checkbox-necessary
11 miesięcy
Ten plik cookie jest ustawiany przez wtyczkę RODO Cookie Consent. Plik cookie służy do przechowywania zgody użytkownika na pliki cookie w kategorii „Niezbędne”.
cookielawinfo-checkbox-others
11 miesięcy
Ten plik cookie jest ustawiany przez wtyczkę RODO Cookie Consent. Plik cookie służy do przechowywania zgody użytkownika na pliki cookie w kategorii „Inne”.
cookielawinfo-checkbox-performance
11 miesięcy
Ten plik cookie jest ustawiany przez wtyczkę RODO Cookie Consent. Plik cookie służy do przechowywania zgody użytkownika na pliki cookie w kategorii „Wydajność”.
CookieLawInfoConsent
1 rok
CookieYes ustawia ten plik cookie, aby zapisać domyślny stan przycisku odpowiedniej kategorii i status CCPA. Działa tylko w koordynacji z głównym plikiem cookie.
rc::a
nigdy
Ten plik cookie jest ustawiany przez usługę Google recaptcha w celu identyfikacji botów, aby chronić witrynę przed złośliwymi atakami spamowymi.
rc::b
sesja
Ten plik cookie jest ustawiany przez usługę Google recaptcha w celu identyfikacji botów, aby chronić witrynę przed złośliwymi atakami spamowymi.
rc::c
sesja
Ten plik cookie jest ustawiany przez usługę Google recaptcha w celu identyfikacji botów, aby chronić witrynę przed złośliwymi atakami spamowymi.
rc::f
nigdy
Ten plik cookie jest ustawiany przez usługę Google recaptcha w celu identyfikacji botów, aby chronić witrynę przed złośliwymi atakami spamowymi.
viewed_cookie_policy
11 miesięcy
Plik cookie jest ustawiany przez wtyczkę RODO Cookie Consent i służy do przechowywania informacji, czy użytkownik wyraził zgodę na używanie plików cookie. Nie przechowuje żadnych danych osobowych.
Funkcjonalne pliki cookie pomagają wykonywać określone funkcje, takie jak udostępnianie zawartości witryny na platformach mediów społecznościowych, zbieranie informacji zwrotnych i inne funkcje stron trzecich.
Cookie
Czas przechowywania
Opis
_lscache_vary
2 dni
Litespeed ustawia ten plik cookie w celu zapobiegania buforowaniu stron.
yt-player-headers-readable
nigdy
Plik cookie yt-player-headers-readable jest używany przez YouTube do przechowywania preferencji użytkownika związanych z odtwarzaniem wideo i interfejsem, zwiększając komfort oglądania.
yt-remote-cast-available
sesja
Plik cookie yt-remote-cast-available służy do przechowywania preferencji użytkownika dotyczących tego, czy casting jest dostępny w odtwarzaczu wideo YouTube.
yt-remote-cast-installed
sesja
Plik cookie yt-remote-cast-installed służy do przechowywania preferencji użytkownika dotyczących odtwarzacza wideo przy użyciu osadzonego wideo YouTube.
yt-remote-connected-devices
nigdy
YouTube ustawia ten plik cookie w celu przechowywania preferencji wideo użytkownika przy użyciu osadzonych filmów YouTube.
yt-remote-device-id
nigdy
YouTube ustawia ten plik cookie w celu przechowywania preferencji wideo użytkownika przy użyciu osadzonych filmów YouTube.
yt-remote-fast-check-period
sesja
Plik cookie yt-remote-fast-check-period jest używany przez YouTube do przechowywania preferencji odtwarzacza wideo użytkownika dla osadzonych filmów YouTube.
yt-remote-session-app
sesja
Plik cookie yt-remote-session-app jest używany przez YouTube do przechowywania preferencji użytkownika i informacji o interfejsie wbudowanego odtwarzacza wideo YouTube.
yt-remote-session-name
sesja
Plik cookie yt-remote-session-name jest używany przez YouTube do przechowywania preferencji użytkownika dotyczących odtwarzacza wideo przy użyciu osadzonego wideo YouTube.
ytidb::LAST_RESULT_ENTRY_KEY
nigdy
Plik cookie ytidb::LAST_RESULT_ENTRY_KEY jest używany przez YouTube do przechowywania ostatniego klikniętego przez użytkownika wpisu wyników wyszukiwania. Informacje te są wykorzystywane do poprawy komfortu użytkowania poprzez dostarczanie bardziej trafnych wyników wyszukiwania w przyszłości.
Wydajnościowe pliki cookie służą do zrozumienia i analizy kluczowych wskaźników wydajności witryny, co pomaga zapewnić lepsze wrażenia użytkownika odwiedzającym.
Analityczne pliki cookie służą do zrozumienia, w jaki sposób odwiedzający wchodzą w interakcję ze stroną internetową. Te pliki cookie pomagają dostarczać informacje o wskaźnikach liczby odwiedzających, współczynniku odrzuceń, źródle ruchu itp.
Cookie
Czas przechowywania
Opis
_fbp
3 miesiące
Facebook ustawia ten plik cookie w celu wyświetlania reklam na Facebooku lub na platformie cyfrowej obsługiwanej przez reklamy Facebooka po odwiedzeniu strony internetowej.
_ga
1 rok 1 miesiąc 4 dni
Google Analytics ustawia ten plik cookie w celu obliczania danych odwiedzających, sesji i kampanii oraz śledzenia korzystania z witryny na potrzeby raportu analitycznego witryny. Plik cookie przechowuje informacje anonimowo i przypisuje losowo wygenerowany numer w celu rozpoznania unikalnych odwiedzających.
_ga_*
1 rok 1 miesiąc 4 dni
Google Analytics ustawia ten plik cookie w celu przechowywania i liczenia odsłon.
_gat_gtag_UA_*
1 minuta
Google Analytics ustawia ten plik cookie do przechowywania unikalnego identyfikatora użytkownika.
_gat_UA-*
1 minuta
Google Analytics ustawia ten plik cookie w celu śledzenia zachowań użytkowników.
_gcl_au
3 miesiące
Menedżer tagów Google ustawia plik cookie w celu badania skuteczności reklam na stronach internetowych korzystających z jego usług.
_gid
1 dzień
Google Analytics ustawia ten plik cookie w celu przechowywania informacji o tym, w jaki sposób odwiedzający korzystają z witryny internetowej, tworząc jednocześnie raport analityczny dotyczący wydajności witryny. Niektóre z zebranych danych obejmują liczbę odwiedzających, ich źródło i strony, które odwiedzają anonimowo.
Reklamowe pliki cookie służą do dostarczania odwiedzającym odpowiednich reklam i kampanii marketingowych. Te pliki cookie śledzą odwiedzających w witrynach i zbierają informacje w celu dostarczania dostosowanych reklam.
Cookie
Czas przechowywania
Opis
fr
3 miesiące
Facebook ustawia ten plik cookie, aby wyświetlać odpowiednie reklamy poprzez śledzenie zachowań użytkowników w Internecie, na stronach z pikselem Facebooka lub wtyczką społecznościową Facebooka.
test_cookie
15 minut
doubleclick.net ustawia ten plik cookie, aby określić, czy przeglądarka użytkownika obsługuje pliki cookie.
VISITOR_INFO1_LIVE
6 miesięcy
YouTube ustawia ten plik cookie do pomiaru przepustowości, określając, czy użytkownik otrzymuje nowy czy stary interfejs odtwarzacza.
VISITOR_PRIVACY_METADATA
6 miesięcy
YouTube ustawia ten plik cookie, aby przechowywać stan zgody użytkownika na pliki cookie dla bieżącej domeny.
YSC
sesja
Youtube ustawia ten plik cookie w celu śledzenia wyświetleń osadzonych filmów na stronach Youtube.
yt.innertube::nextId
nigdy
YouTube ustawia ten plik cookie, aby zarejestrować unikalny identyfikator w celu przechowywania danych o tym, jakie filmy z YouTube oglądał użytkownik.
yt.innertube::requests
nigdy
YouTube ustawia ten plik cookie, aby zarejestrować unikalny identyfikator w celu przechowywania danych o tym, jakie filmy z YouTube oglądał użytkownik.