kopalnia – Zabytkowa Kopalnia Srebra

Rozpoczęcie prac remontowych jednego z artefaktów wpisanych na listę UNESCO

Ruszają prace remontowe obudowy szybu Żmija, kluczowego elementu wentylacji podziemnej trasy turystycznej Zabytkowej Kopalni Srebra w Tarnowskich Górach. Inwestycja ma na celu ochronę naszego najcenniejszego materialnego dziedzictwa kulturowego i jest możliwa dzięki pozyskanej przez Stowarzyszenie Miłośników Ziemi Tarnogórskiej (SMZT) dotacji z budżetu państwa.

Szyb Żmija jest jednym z 28 artefaktów pogórniczych wpisanych w 2017 roku na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO. Remont jest konieczny z powodu uszkodzeń obudowy, spowodowanych okresowym przemarzaniem i oblodzeniem.

Głęboki na ponad 40 m szyb Żmija (niem. Schlange Schacht) wybudowano w 1811 roku. Służył on pruskiej kopalni ołowiu i srebra Fryderyk do transportu urobku na powierzchnię. Po zamknięciu kopalni w rejonie tarnogórskim w roku 1913 szyb został zasypany. Dopiero na początku lat 60 zaczęto jego odbudowę. Obiektowi wówczas nową funkcję jako część infrastruktury turystycznej. Obecnie Żmija wspomaga wentylację podziemnych wyrobisk i może być wykorzystywany na cele ewakuacyjne. Trenuje tutaj także grupa wysokościowa Centralnej Stacji Ratownictwa Górniczego z Bytomia.

Aktualnie, szyb nie posiada fundamentu, a jedynie obudowę zabezpieczającą przed osuwaniem się ziemi. Jego naziemna część nie jest dostępna dla turystów, a budowla w formie rynny chroni urządzenia wentylacyjne przed warunkami atmosferycznymi oraz zabezpiecza wejście do szybu przed dostępem osób postronnych.

W ramach pierwszego etapu prac, od tzw. zrębu (poziom zero) do głębokości -28,65 m, planowane są prace zabezpieczające konstrukcję szybu przed zawaleniem. Głównym celem jest zabezpieczenie systemu wentylacji podziemi, co pozwoli na dalsze udostępnianie kopalni dla zwiedzających i zachowanie jej na liście UNESCO. Remont został zlecony Zakładowi Robót Górniczych „GÓRREM” z Rudy Śląskiej.

Całkowity koszt remontu wynosi około 2 500 000 zł, z czego 1 948 000 zł Stowarzyszenie Miłośników Ziemi Tarnogórskiej pozyskało ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego w ramach programu „Ochrona Zabytków”. Prace związane z realizacją zadania pn. Tarnowskie Góry, Zabytkowa Kopalnia Srebra, (1526): remont obudowy szybu „Żmija” mają zakończyć się do końca 2024 roku. SMZT liczy na sukcesywne pozyskiwanie środków na kolejne etapy remontu.

Źródła ziemi – źródła duszy, czyli motyw kopalni na surrealistycznych obrazach

Nie da się ich nie zauważyć. Nie dość, że są duże, to jeszcze obowiązkowo Galerię pod Kopułą mijają wszyscy turyści przed i po zwiedzaniu podziemi. W sobotę 13 lipca w budynku kopalni odbył się wernisaż prac trojga artystów: Małgorzaty Pląskowskiej „Margot”, Agnieszki Wilk i ś.p. Ryszarda „Jrysa” Jaworskiego. Tym razem w Zabytkowej Kopalni Srebra w Tarnowskich Górach możemy oglądać obrazy surrealistyczne.

Jedna artystka jest z Siemianowic Śląskich, a druga z… Gdańska. Do tego kurator wystawy Bernard Jaworski przyjechał z Wrocławia. Jednak pochodzenie i miejsce zamieszkania nie mają tutaj znaczenia. Łączy ich to, co im w duszy gra. A artystom na pewno zagrały podziemia i wszystko, co z kopalniami związane. Wystawa „Źródła ziemi – źródła duszy” jest refleksją na temat siły życiowej leżącej u podstaw ruchu, czynu, relacji i twórczości człowieka. W tym wszystkim sięga on gwiazd, a zakorzeniony jest w ziemi, w konkretnej przestrzeni i czasie.

Kolaże Małgorzaty Pląskowskiej niosą historię. Są surowe, ale surowością partyzanta czy górnika, surowością kryjącą ofiarność, upominającą się o sprawiedliwość. Agnieszka Wilk za pomocą surrealistycznych kompozycji, barw i symboli wyraża uniwersalne emocje i dążenia spragnionych dusz.

Obrazy Ryszarda Jaworskiego, choć okrzyknięte „proroczymi płótnami” – jak to powiedział dwadzieścia lat temu dla Gazety Wrocławskiej „nie są przepowiedniami, a przestrogami”. Niestety aktualne do dziś, ukazują niebezpieczeństwo utraty globalnego poczucia jedności i wspólnoty.

Wystawę można oglądać do 31 sierpnia.

Małgorzata Pląskowska (Margot) – urodzona w 1980 roku w Gdańsku. Współzałożycielka i manager Galerii w Zaułku, założycielka projektu Kobieca Siła Sztuki, inicjatorka wydarzeń kulturalnych, działaczka społeczna, managerka artystów. Swoją twórczość osadza w realiach i historii Gdańska. Nie obce są jej tematy społeczne i polityczne. Kultywując spuściznę literacką miasta tworzy postacie: „Margoty”- kreowane w myśl literatury G. Grassa. Rozpoznawalne przez wielkie ciemne oczy, eleganckie stroje i spersonalizowane dodatki. Drugim nurtem są postindustrialne kolaże z elementami płaskorzeźby, osadzone w stoczniowym pejzażu Trójmiasta. Zimne, zniszczone przestrzenie z budzącą się nadzieją skomponowane na dużych formatach. Malarka ma za sobą 32 wystawy indywidualne i grupowe, współpracuje z akademickimi środowiskami twórczymi i historycznymi w ramach wspólnych projektów kulturalnych. Prace malarki znajdują się w kolekcjach prywatnych i firmowych na terenie całej Europy.

Ryszard „Jrys” Jaworski (1947-2012) – poeta, pisarz, bard, artysta kabaretowy, aktor, malarz. Mieszkał i tworzył w Jaworze na Dolnym Śląsku, gdzie dla wielu stał się legendą za życia. Ma tam swój plac, który został nazwany Placem Ryszarda Irysa Jaworskiego.

Agnieszka Wilk – ukończyła Państwowe Liceum Sztuk Plastycznych w Katowicach. Studiowała na Uniwersytecie Śląskim w Katowicach, na Wydziale Artystycznym w Cieszynie. Dyplom zrealizowała w pracowni malarstwa u prof. dr. hab. Lecha Kołodziejczyka. Jest członkiem Mondial Art Academia, czyli Francuskiego Związku Artystów z międzynarodowym jury. Maluje obrazy surrealistyczne, w których łączy ze sobą różne elementy scenerii realistycznej, często osadzone w nierealistycznym krajobrazie. Praktycznie zawsze w jej pracach pojawia się światło, które ma na celu nieść odbiorcy nadzieję na lepsze jutro.

KIERUNEK GZM, czyli bezpłatne zwiedzanie Maszynowni Żywiołów

Około 200 osób zwiedziło Maszynownię Żywiołów w ramach święta Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii. W Tarnowskich Górach Kierunek GZM trwał cały weekend, z czego w niedzielę 30 czerwca zaprosiliśmy do naszego nowego centrum edukacji ekologicznej na bezpłatne zwiedzanie.

Pierwszy dzień tarnogórskiego święta (29 czerwca) odbył się śladami Rudolfa Carnalla, pracownika Urzędu Górniczego, dyrektora i nauczyciela tarnogórskiej szkoły górniczej. Mikrowyprawy rozpoczynały się w tarnogórskim muzeum. Następnie wycieczki wyruszały do zachowanego do dziś Domu Carnalla (obecnie restauracja), budynku dawnego Urzędu Górniczego oraz budynku dawnej Szkoły Górniczej i Dzwonnicy Gwarków. Podsumowaniem spaceru były warsztaty artystyczne w Tarnogórskim Centrum Kultury – malowanie filiżanek, wzorowanych na tzw. Serwisie Carnalla oraz nauka śpiewu Dzwoneczka Tarnogórskiego.

W niedzielę zaś mikrowyprawa nosiła nazwę „Na Szlaku Srebra i Wody”. Posiadacze bezpłatnych wejściówek przenieśli się w fascynujący świat żywiołów. Wyruszyli w podróż, by odkryć, skąd bierze się woda w kranie, czym jest globalne ocieplenie oraz co możemy zrobić, żeby chronić naszą planetę? Dodatkowo po zwiedzaniu Maszynowni Żywiołów przy Zabytkowej Kopalni Srebra było… poszukiwanie srebra pod wodą w kole wodnym tzw. płuczce.

INNOWACJE GODNE UNESCO WSPIERA GÓRNOŚLĄSKO-ZAGŁĘBIOWSKA METROPOLIA, JAKO PARTNER STRATEGICZNY SMZT I NASZYCH PODZIEMI Z LISTY UNESCO.

Wycieczki szkolne do tarnogórskich obiektów UNESCO

Zapraszamy na szkolne wycieczki do Zabytkowej Kopalni Srebra i Sztolni Czarnego Pstrąga w Tarnowskich Górach wpisanych na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO. Biuro Obsługi Ruchu Turystycznego cały czas przyjmuje rezerwacje grup.

Dodatkowe informacje:

Specjalna infolinia tylko dla grup szkolnych czynna od poniedziałku do piątku w godzinach: 8.30 – 16.30 (tel: 32 285 49 96, 32 285 29 81)
Skorzystaj z formularza kontaktowego lub napisz maila na adres: rezerwacje@kopalniasrebra.pl , a oddzwonimy, aby ustalić szczegóły rezerwacji.
Zwiedzanie niezależne od pogody (cały rok w podziemiach panują podobne warunki temperatura 10 stopni C).
Bezpłatny parking dla autokarów.
Obiekty znajdują się na liście Ministerstwa Edukacji i Nauki w programie „Poznaj Polskę”, w ramach którego podmioty zarządzające szkołą mogą otrzymać nawet 80% dofinansowania.

Zabytkowa Kopalnia Srebra

Uczniowie zobaczą wyjątkową w skali świata kopalnię, w której uruchomiono pierwszą na Górnym Śląsku maszynę parową, odkryją, kim byli tarnogórscy gwarkowie i dowiedzą się jakimi metodami wydobywali skarby, które zostawiła im natura. Tylko tu uczestnicy wycieczki poczują klimat dawnej górniczej pracy i przepłyną łodziami podziemną rzekę. Pobyt w obiekcie rozpoczyna się od wizyty w centrum edukacji o tarnogórskim górnictwie kruszcowym.

Sztolnia Czarnego Pstrąga

Uczniowie odkryją jedyną w Polsce wciąż działającą sztolnię odwadniającą i jeden z najdłuższych w Europie podziemnych przepływów łodziami. Dowiedzą się, w jaki sposób gwarkowie pokonali siły natury oraz poznają niezwykłą historię i wykute w skale tajemnicze legendy. Obiekt położony jest na terenie urokliwego Parku Repeckiego.

Przekaż informacje nauczycielom organizującym wycieczki szkolne! Zadzwoń i zaplanuj szkolną lekcję w naszych podziemiach już teraz!

Do zobaczenia w Tarnowskich Górach, w jedynych w województwie śląskim obiektach UNESCO!

Zabytkowa Kopalnia Srebra i Sztolnia Czarnego Pstrąga

Poznaj Polskę

To program Ministra Edukacji i Nauki, w ramach którego organy prowadzące placówki oświatowe mogą pozyskać nawet 80% dofinansowania wycieczek szkolnych.

Dofinansowaniu podlegają wycieczki:

jednodniowe – do kwoty 5 tys. zł,
dwudniowe – do kwoty 10 tys. zł,
trzydniowe – do kwoty 15 tys. zł.
– przy czym wycieczka może się odbyć przy udziale co najmniej 10 uczniów, a łączny koszt zakwaterowania i wyżywienia uczestnika wycieczki nie może przekroczyć kwoty 150 zł na dobę.

Nabór ruszył 6 marca 2023 r. o godzinie 10:00. W pierwszej kolejności przez pierwsze 2 tygodnie o fundusze mogą starać się organy prowadzące szkół, które nie otrzymały wsparcia w poprzednich edycjach programu. 20 marca 2023 o godzinie 10.00 uruchomiony został nabór dla pozostałych szkół.

W 2023 r. na Poznaj Polskę przewidziano kwotę 50 mln zł. Kto pierwszy ten lepszy!

Szczegóły i dokumenty dostępne są TUTAJ.

Zostań przewodnikiem w tarnogórskich obiektach UNESCO!

Lubisz nowe wyzwania i kontakt z ludźmi? Interesujesz się historią górnictwa oraz Tarnowskich Gór? Pragniesz zdobyć nowe umiejętności i poszerzać swoją wiedzę? Dołącz do naszego zespołu i oprowadzaj turystów po Zabytkowej Kopalni Srebra i Sztolni Czarnego Pstrąga w Tarnowskich Górach. Stowarzyszenie Miłośników Ziemi Tarnogórskiej poszukuje kolejnych przewodników do oprowadzania turystów odwiedzających jedyne w województwie śląskim obiekty wpisane na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO.

Wymagania:

chęć połączenia pracy z pasją
otwartość na nowe wyzwania
poczucie humoru
dyspozycyjność
wysoka kultura osobista
dobra kondycja fizyczna
znajomość języków obcych (niekonieczny, ale dodatkowy atut)

Co trzeba zrobić?

Wyślij swoje zgłoszenie oraz CV (wraz z klauzulą o przetwarzaniu danych osobowych)* oraz numerem telefonu na adres mailowy smzt@kopalniasrebra.pl lub dostarcz osobiście do naszej siedziby przy ul. Gliwickiej 2 w Tarnowskich Górach (pon. – pt. od 8.00 do 16.00). Możesz też napisać coś więcej o sobie, uzasadnić swoją chęć bycia przewodnikiem, czy też dołączyć list motywacyjny.

Gwarantujemy stałą współpracę na dogodnych warunkach!

Zabytkowa Kopalnia Srebra to jedyna w Polsce trasa turystyczna, która prowadzi gości przez urokliwe podziemia będące pozostałością po dawnym górnictwie kruszcowym. Jej dł. wynosi 1740 m (270 m zwiedzający pokonują łodziami). W czasie niezwykłej wędrówki turyści oglądają pochodzące z XVIII i XIX w. przodki górnicze, dawne stanowiska pracy i narzędzia. By ożywić atmosferę zwiedzania, podziemia zostały wypełnione efektami dźwiękowymi. I tak z oddali można usłyszeć odgłosy ciężkiej pracy gwarków, kopalnianego zawału, jadących wózków oraz robót strzałowych.
W budynku nadszybia znajduje się nowoczesne centrum edukacji o tarnogórskim górnictwie kruszcowym. Można zapoznać się tu m.in. z metodami wydobycia rud srebra, ołowiu i cynku oraz odwadniania podziemi. Oczy turystów przykuwa specjalna instalacja obrazująca działanie pierwszej na obecnych ziemiach polskich maszyny parowej, którą do miasta sprowadzono pod koniec XVIII w.
Elementem zwiedzania jest także pokaz filmu w sali kinowej. Na całej trasie zwiedzania, turystom towarzyszy przewodnik.

Sztolnia Czarnego Pstrąga to jeden z najdłuższych w Europie podziemnych przepływów łodziami fragmentem XIX-wiecznej Sztolni Głębokiej Fryderyk. Obiekt położony jest na terenie urokliwego Parku Repeckiego. Wędrując alejkami, zza drzew wyłaniają się dwa okrągłe, pokryte dachem z gontu budynki. To szyby Ewa i Sylwester. Wewnątrz każdego z nich znajduje się wejście prowadzące do podziemnych przystani dla łodzi.
Trasa biegnie kilkadziesiąt metrów pod ziemią. W tajemniczej scenerii, przy świetle lamp karbidowych, turyści pokonują łodziami odcinek 600 m. Przewodnik wprawia łódki w ruch, odpychając się od ścian sztolni zwanych ociosami. Jednocześnie snuje opowieści o dawnym górnictwie. Z uwagi na sposób zwiedzania sztolnia nazywana jest również podziemną Wenecją.
Przy szybie Sylwester znajduje się nowoczesny budynek obsługi ruchu turystycznego.

*Zgodnie z art. 6 ust. 1 lit. a Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/we wyrażam zgodę na przetwarzanie moich danych osobowych dla potrzeb aktualnej rekrutacji na przewodnika po Sztolni Czarnego Pstrąga i Zabytkowej Kopalni Srebra w Tarnowskich Górach.

Klauzula informacyjna:

Zgodnie z art. 13 ogólnego Rozporządzenia o ochronie danych osobowych z dnia 27 kwietnia 2016 r. (Dz. Urz. Ue l 119 z 04.05.2016) informujemy, iż:
1)   administratorem pani/pana danych osobowych jest Stowarzyszenie Miłośników Ziemi Tarnogórskiej;
2)   kontakt z inspektorem ochrony danych – Stowarzyszenie Miłośników Ziemi Tarnogórskiej, ul. Gliwicka 2, 42-600 Tarnowskie Góry, 32 285 52 02, smzt@kopalniasrebra.pl
3)   Pani/Pana dane osobowe przetwarzane będą dla potrzeb aktualnej rekrutacji – na podstawie art. 6 ust. 1 lit. a ogólnego Rozporządzenia o ochronie danych osobowych z dnia 27 kwietnia 2016 r. oraz ustawy z dnia z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy;
4)   Pani/Pana oferta pracy przechowywana będzie przez okres rekrutacji;
5)   ma Pani/Pan prawo do żądania od administratora dostępu do danych osobowych, prawo do ich sprostowania, usunięcia lub ograniczenia przetwarzania, prawo do wniesienia sprzeciwu wobec przetwarzania, prawo do przenoszenia danych, prawo do cofnięcia zgody w dowolnym momencie. Wycofanie zgody nie wpływa na zgodność z prawem przetwarzania, którego dokonano na podstawie zgody przed jej wycofaniem;
6)   ma Pani/Pan prawo wniesienia skargi do organu nadzorczego;
7)   podanie przez Panią/Pana danych osobowych jest dobrowolne ale jest warunkiem udziału w procesie rekrutacji. Konsekwencją niepodania danych osobowych będzie brak udziału w procesie rekrutacji;
8)   odbiorcami Pani/Pana danych osobowych będzie zespół ds. rekrutacji oraz pracodawca lub osoba upoważniona przez pracodawcę do wykonywania czynności w zakresie prawa pracy;
9)   Pani/Pana dane nie będą przetwarzane w sposób zautomatyzowany, w tym również w formie profilowania.

15 lat razem, czyli INDUSTRIADA 2024

W Tarnowskich Górach tegoroczna Industriada trwała 2 dni. 31 maja w kopalni odbył się tzw. rozruch / happening na rozpoczęcie regionalnego święta. A 1 czerwca w Zabytkowej Kopalni Srebra oraz Sztolni Czarnego Pstrąga z okazji Dnia Dziecka kilka tysięcy osób bawiło się podczas plenerowych pikników.

ZABYTKOWA KOPALNIA SREBRA 31 MAJA

Górnicza Orkiestra Dęta z Bytomia Miechowic, Małe TGD oraz Elektryczne Gitary. To muzyczne gwiazdy rozruchu jubileuszowej Industriady. W Skansenie Maszyn Parowych przy kopalni z listy UNESCO rozpoczęło się tegoroczne święto Szlaku Zabytków Techniki. Wydarzenie oficjalnie na scenie otworzyli: prezes Stowarzyszenie Miłośników Ziemi Tarnogórskiej Zbigniew Pawlak, senator Halina Bieda, burmistrz Tarnowskich Gór Arkadiusz Czech, dyrektor Muzeum Górnictwa Węglowego w Zabrzu Bartłomiej Szewczyk, Członek Zarządu Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii Stanisław Korman.

ZABYTKOWA KOPALNIA SREBRA 1 CZERWCA

To był dzień pełen atrakcji, emocji, wyzwań, pogodowych zawirowań. Obiekt odwiedziło około 2000 osób. Ponad 700 turystów zjechało do podziemi z listy UNESCO, a prawie 200 po raz pierwszy zwiedziło Maszynownię Żywiołów. W Skansenie Maszyn Parowych można było wziąć udział w pikniku, różnorakich warsztatach dla małych i dużych, przygotować lemoniadę, posłuchać o historii Święta Szlaku Zabytków Techniki, pośpiewać, potańczyć…

Łukasz Wyglendacz uczył industriadowiczów robić zdjęcia pierwowzorem aparatu (tzw. camera obscura, czyli z łaciny ciemna komnata). Jedno z kopalnianych pomieszczeń zostało zmienione na ciemnię. Wystarczyło pudełko i parę specjalistycznych dodatków. A na koniec, żeby przyspieszyć cały proces, negatywy w pozytyw zamieniała aplikacja.

Grzegorz Bien, finalista programu MasterChef TVN pokazywał najmłodszym, jak nadziewać pączki oraz zrobić porządną lemoniadę. Andrzej Kanclerz uczył, jak napisać dobre życzenia oraz odróżnić wiersz od prozy. Hania Marczyńska wraz z mężem Przemkiem wygenerowali z pomocą sztucznej inteligencji obrazy ukazujące Industriadę w przyszłości. Fundacja EkoZabawa przygotowała serię warsztatów. Dzieci robiły prezenty np. roboty lub magnesy, a dorośli tworzyli tzw. las w słoiku.

Urodziny to także muzykowanie. Zagrali AQuartet oraz Tarnowizter Zicpolka Kapelle. Przy okazji koncertu tych pierwszych profesjonaliści uczyli uczestników święta tańczyć. A na koniec można było usłyszeć muzykę biesiadną.

SZTOLNIA CZARNEGO PSTRĄGA 1 CZERWCA

Mimo setek wydarzeń w regionie i pogody w kratkę blisko 700 osób odwiedziło kompleks Sztolni Czarnego Pstrąga podczas 15. urodzin Szlaku Zabytków Techniki. Połowa zajrzała do podziemi z listy UNESCO. Ukryty w sercu Parku Repeckiego zabytek to miejsce niezwykłe i wprost idealne na piknik. Byli goście (z teatru Niespasowani), geszynki, życzenia, kwiaty, gry, zabawy i muzykowanie (warsztaty przygotowali fundacja EkoZabawa oraz Silesia Events). Ten ostatni element urodzin o mało niestety popsuła pogoda, jednak koncerty zostały przeniesione pod dach budynku. Zagrali Sentino Retro z koncertem Niezapomniane Melodie oraz TONatyle.

Święto Szlaku Zabytków Techniki na stałe wpisało się w kalendarium wydarzeń województwa śląskiego. INDUSTRIADA to wydarzenie, które już od 15 lat łączy mieszkańców, doceniających przemysłowy charakter naszego regionu.

Na wydarzenie zaprosił Marszałek Województwa Śląskiego Wojciech Saługa.

Maszynownia Żywiołów – nowoczesne centrum edukacji

Woda. Jeden z żywiołów, bez którego nie ma życia, ale też nie byłoby wpisu „Kopalni rud ołowiu, srebra i cynku wraz z systemem gospodarowania wodami podziemnymi w Tarnowskich Górach” na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO. I to właśnie dlatego woda jest motywem przewodnim narracji w oddanej do użytku Maszynowni Żywiołów przy Zabytkowej Kopalni Srebra. Oficjalne otwarcie odbyło się 18 kwietnia 2024 r.

Maszynownia Żywiołów to niezwykłe centrum edukacji, poświęcone żywiołom, które od wieków kształtują nasz świat. Na pierwszym planie ukazana jest fascynująca historia wody – tego istotnego źródła życia, które nie tylko odgrywa kluczową rolę dla naszej codzienności, ale także ma nadzwyczajnie ważne znaczenie w kontekście historycznym. Miejsce to przypomina o czasach, gdy woda z Tarnowskich Gór stała się niezbędnym zasobem dla rozwijającej się konurbacji górnośląskiej.

– Bezpośrednio lub pośrednio wszystko, co nas otacza, zawdzięczamy górnictwu. Jednocześnie musimy pamiętać, że kopalnia srebra (jak i każda inna kopalnia) spowodowała zmiany w środowisku naturalnym. Jesteśmy przekonani, iż na przykładzie przemysłu tarnogórskiego poruszanie tematów czterech żywiołów a tak właściwie naszej bytności na ziemi pozwoli nam zmienić świadomość, aby nie szkodzić środowisku, a przynajmniej żyć w zgodzie z nim – mówi Zbigniew Pawlak, prezes Stowarzyszenia Miłośników Ziemi Tarnogórskiej, które doprowadziło do jedynego w woj. śląskim wpisu na listę UNESCO oraz zarządza Zabytkową Kopalnią Srebra i Sztolnią Czarnego Pstrąga.

Jednak Maszynownia Żywiołów to nie tylko podróż przez dzieje wody. To także przestrzeń, do tzw. edukacji ekologicznej. Najnowsze technologie i innowacje ułatwiające życie mają za zadanie kształtować codzienne nawyki i zachowania, dzięki którym możemy dbać o nasze środowisko. I to w sposób bardzo nowatorski. W podróż śladami żywiołów (z naciskiem na wodę) zabierają Karlik oraz Gwarek. Postaci zostały stworzone na wzór popularnej wśród najmłodszych gry Minecraft.

– Woda to jeden z naszych najcenniejszych zasobów naturalnych, jednak wciąż ponad 2,2 mld ludzi ma do niej ograniczony dostęp. W Polsce mamy stres wodny – wielkość odnawialnych zasobów wody słodkiej przypadająca na mieszkańca wynosi niecałe 1,6 tys. m3. Dlatego niezbędne są innowacyjne rozwiązania w infrastrukturze wod-kan, takie jak zdigitalizowane sieci wodno-kanalizacyjne oraz oczyszczalnie ścieków. W Veolii wdrażamy zaawansowane technologie, np. satelitarną detekcję wycieków w Tarnowskich Górach, a także optymalizujemy procesy, aby oszczędzać wodę – mówi Luiz Hanania, prezes zarządu, dyrektor generalny Grupy Veolia w Polsce. Wierzę, że Maszynownia Żywiołów połączy świat nauki i biznesu w ważnych działaniach na rzecz planety i społeczeństwa, promując racjonalne wykorzystywanie zasobów naturalnych, właściwe korzystanie z wody i ochronę jej zasobów- dodaje prezes Hanania.

Dzięki projektowi została udostępniona maszynownia – nieczynny dotąd budynek maszyny wyciągowej kopalni. Sam budynek został zaprojektowany przez znanego projektanta Rudolfa Witwickiego i oddany do użytkowania w 1976 roku. Znajduje się na terenie kompleksu Zabytkowej Kopalni Srebra wraz z przyległym Skansenem Maszyn Parowych. Maszyna wyciągowa wewnątrz obiektu została wyłączona z eksploatacji w 2009 roku. Wtedy też budynek został zamknięty.

Maszynownia zyskała drugie życie dzięki współpracy wielu partnerów: Stowarzyszenie Miłośników Ziemi Tarnogórskiej, przedsiębiorstwa Veolia, fundacji Veolia, firm: Viessmann, Ogrzewanie Lodem – SolarEis.pl, Viessmann Climate Solutions, SolarEdge Polska, PROTE Technologie dla Środowiska oraz Politechniki Śląska, jako partnera naukowego i GZM. Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii – partnera strategicznego jedynych w regionie obiektów z listy UNESCO.

–W pędzie współczesnego świata często nie zauważamy wielu dobrych rzeczy, dlatego dzisiejsze otwarcie Maszynowni Żywiołów, to wyjątkowa okazja, by nie tylko docenić niezwykłe dziedzictwo regionu, ale jednocześnie zwrócić uwagę na kwestie wyjątkowo ważne dla Fundacji Veolia Polska, czyli zrównoważony rozwój oraz ochronę środowiska naturalnego, w tym zasobów wodnych – mówi Izabela Rakuć-Kochaniak, prezeska zarządu Fundacji Veolia Polska i dyrektorka CSR Grupy Veolia w Polsce. – Postanowiliśmy wesprzeć Maszynownię Żywiołów, bo wierzę, że to miejsce stanie się inspiracją do refleksji nad naszym wpływem na otaczającą nas przyrodę oraz motywacją do podejmowania działań na rzecz jej ochrony.

Teraz czas na stworzenie oferty/ produktu turystycznego skierowanego zarówno do grup szkolnych, jak i turystów indywidualnych. Pierwsi zwiedzający będą mogli poznać Karlika i Gwarka w maju.

To plany na najbliższe tygodnie, a w dłuższej perspektywie obok maszynowni ma powstać jeszcze jeden budynek (połączony z nowo otwartym centrum edukacji pod ziemią).

STOWARZYSZENIE MIŁOŚNIKÓW ZIEMI TARNOGÓRSKIEJ

To jedna z najstarszych i najbardziej zasłużonych organizacji pozarządowych w Polsce. Jej początki sięgają lat 50-tych XX w. Bez pracy społeczników nie byłoby dziś dwóch sztandarowych zabytków techniki związanych z górnictwem kruszców srebra, ołowiu i cynku tj. Sztolni Czarnego Pstrąga i Zabytkowej Kopalni Srebra.

9 lipa 2017 r. oczy całego świata zwróciły się ku Tarnowskim Górom. Podczas 41. Sesji Komitetu Światowego Dziedzictwa, „Kopalnie ołowiu, srebra i cynku wraz z system gospodarowania wodami podziemnymi w Tarnowskich Górach” zostały wpisane na Listę światowego dziedzictwa UNESCO. Oprócz Zabytkowej Kopalni Srebra i Sztolni Czarnego Pstrąga, w rodzinie najważniejszych zabytków świata znalazło się ponad 20 obiektów pogórniczych leżących głównie w Tarnowskich Górach oraz w części Bytomia i gminy Zbrosławice.

VEOLIA W POLSCE

Od ponad 25 lat Veolia jest niezawodnym partnerem przemysłu i polskich miast, znajdujących się w procesie ekologicznej transformacji. Opierając się na wiedzy i międzynarodowym doświadczeniu, oferuje innowacyjne usługi środowiskowe i rozwiązania bazujące na wyzwalaniu synergii i maksymalizacji korzyści wynikających z wdrażania idei gospodarki cyrkularnej. Działając w trzech sektorach – energii, wody i odpadów, zajmuje się m.in. produkcją oraz dostarczaniem ciepła, realizacją usług ciepłowniczych dla ok. 3 mln klientów, obrotem oraz sprzedażą energii, a także przesyłem oraz oczyszczaniem wody. Stale inwestując w rozbudowę i modernizację swojej infrastruktury, rozwija również nowoczesne usługi związane m.in. z poprawą efektywności energetycznej oraz Total Waste Management przyczyniając się do zrównoważonego rozwoju całego kraju.

Veolia w Polsce zatrudnia ponad 4,6 tys. pracowników, których misją jest „Odnawianie zasobów świata”. Prowadzi działalność w 123 miejscowościach, w 58 miastach zarządza sieciami ciepłowniczymi. Działa poprzez spółki operacyjne: Veolia Energia Polska (holding), Veolia Energia Warszawa, Veolia Energia Łódź, Veolia Energia Poznań, Veolia term, Veolia Energy Contracting Poland, Veolia Industry Polska, Veolia EKOZEC, Przedsiębiorstwo Wodociągów i Kanalizacji w Tarnowskich Górach oraz ich spółki zależne. www.veolia.pl

FUNDACJA VEOLIA POLSKA

FUNDACJA VEOLIA POLSKA jest fundacją korporacyjną działającą od 2015 roku. Swoje wsparcie kieruje do społeczności lokalnych na terenie działania spółek grupy Veolia w Polsce. Działalność Fundacji Veolia Polska koncentruje się na wzmacnianiu współpracy międzysektorowej, wspieraniu projektów dedykowanych społecznościom lokalnym i poprawie jakości ich życia w obszarach związanych ze zrównoważonym rozwojem. Realizuje działania na rzecz ochrony środowiska, bioróżnorodności, edukacji ekologicznej i inwestycji społecznych. Fundacja Veolia Polska. Współpraca w dobrym klimacie. www.fundacja.veolia.pl

Akwarele w Srebrnym Mieście

Akwarele i akordeon. Grzegorz Chudy i Marcin Wyrostek pokazali, że to duet idealny. 16 marca 2024 r. w Zabytkowej Kopalni Srebra w Tarnowskich Górach odbył się wernisaż wystawy pn. Akwarele w Srebrnym Mieście.

W Galerii pod Kopułą można podziwiać aż 40 prac Chudego. Na wystawie znajdziemy tarnogórskie pejzaże w baśniowej odsłonie (m.in. Rynek, Dzwonnica Gwarków, Sztolnia Czarnego Pstrąga), znajome widoki z Katowic lub Świętochłowic oraz oczywiście ulubione przez artystę beboki. Do tego wszystkie ilustracje do najnowszej płyty Marcina Wyrostka „TradyCyja”, której premiera miała miejsce 24 lutego. I właśnie dlatego na wernisażu niespodziewanie pojawił się gość – Marcin Wyrostek, który na akordeonie zaprezentował swoje nowe utwory.

Miejsce wystawy nie jest przypadkowe. W ostatnim czasie artysta Grzegorz Chudy zdradził, że jeśli nie mieszkałby i nie tworzył w Katowicach, mógłby zamieszkać w Pszczynie lub Tarnowskich Górach. – Oba miasta mają w sobie jakiegoś wabiącego ducha historii – dodał.

Dzieła Grzegorza Chudego posiadają pewien ukryty, dodatkowy przekaz napisany farbą UV. Aby go odszukać, należy wykorzystać latarkę z ultrafioletem. Wyłożona została księga gości, do której można przelać swoje myśli. A wychodząc z kopalni, warto zaopatrzyć się w magnesy z niektórymi grafikami z wystawy.

Wystawa trwa do 5 maja i można ją oglądać w godzinach otwarcia obiektu.

Grzegorz Chudy (ur. 29 stycznia 1982 w Katowicach) – polski filolog, muzyk i plastyk. Ukończył liceum im. Marii Konopnickiej w Katowicach. Przez rok uczęszczał na zajęcia organizowane przez ASP w Katowicach, ale zdecydował się podjąć studia na filologii polskiej, które ukończył na Uniwersytecie Śląskim. Z zawodu jest nauczycielem języka polskiego.

Równocześnie zajmuje się malowaniem akwarel. Jego pracownia znajduje się w Nikiszowcu – zabytkowym górniczym osiedlu Katowic. Maluje głównie pejzaże Górnego Śląska, który w jego obrazach staje się mityczną krainą. Przykładem seria akwarel, których pomysł podsunęła mu córka, a której bohaterami stały się beboki – złośliwe krasnale ze śląskich bajek i legend. Innym powtarzalnym motywem obrazów jest balonik, polatujący nad wieloma miastami. Chętnie maluje też wieże ciśnień, dziś konstrukcje pozbawione swojej pierwotnej funkcji, przez co wprowadzające baśniowy klimat. Interesuje się architekturą, o sobie mówi, że jest typem mieszczucha zafascynowanego miastami, które postrzega jak żywe stworzenia, czekające, aby wydobyć z nich fragment historii do namalowania. Wykonał także serię rzeźb plenerowych przedstawiających beboki, które postawiono w Katowicach. (źródło: Wikipedia)

Kryptonim Kopalnia II

Strażacy, harcerze i ratownicy medyczni. 12 drużyn (po 3 osoby każda) z całego regionu rywalizowało i szkoliło się jednocześnie w Zabytkowej Kopalni Srebra w Tarnowskich Górach, 40 metrów pod ziemią. 11 marca 2024 r. po raz drugi odbyły się ćwiczenia pn. Kryptonim Kopalnia.

Zespoły ratownicze w ramach ćwiczeń z Kwalifikowanej Pierwszej Pomocy oraz Medycznych Czynności Ratunkowych musiały zmierzyć się m.in. ze skaleczeniami, urazami głowy, złamaniami i zatrzymaniami akcji serca a dodatkowym wyzwaniem był transport w ciasnych korytarzach kopalni. Pod ziemię zeszły po schodach z całym wyposażeniem i noszami, a nawet musiały wykazać się z użycia respiratora lub aparatury AED (na co dzień dostępnego w budynku kopalni). W sumie przygotowanych ostało 9 zadań, z czego 7 stanowisk znajdowało się pod ziemią.

W ćwiczeniach udział wzięli:

HKR – Tarnowskie Góry – 4 zespoły
HKR „Esperanto” Hufca ZHP Bytom – 1 zespół
Grupa Ratownicza HKR Pszczyna – 1 zespół
Wojewódzkie Pogotowie Ratunkowe w Katowicach w tym jeden z Pogotowia Ratunkowego Tarnowskie Góry i jeden z Rudy Śląskiej
Koło Naukowe Medycyny Stanów Nagłych i Katastrof – 2 zespoły
OSP Sucha Góra – 1 zespół
Komenda Powiatowa Państwowej Straży Pożarnej w Tarnowskich Górach – 1 zespół

Tegoroczną edycję ćwiczeń HKR Tarnowskie Góry przygotowało wspólnie z Referatem Ratownictwa i Krwiodawstwa Chorągwi Śląskiej ZHP, Centrum Szkoleniowe First Aid Med, Śląskim Sanitariuszem, SMZT, Medres S.C. Zabrze, OSP Sucha Góra, Kołem Naukowym Medycyny Stanów Nagłych i Katastrof.

Wycieczki szkolne do obiektów UNESCO w Tarnowskich Górach