UNESCO – Strona 3 – Zabytkowa Kopalnia Srebra

Zwiedzanie
Zabytkowej Kopalni Srebra

Oferta indywidualna Zobacz wszystkie oferty

Zwiedzanie
Sztolni Czarnego Pstrąga

Oferta indywidualna Zobacz wszystkie oferty

Zwiedzanie
Zabytkowej Kopalni Srebra

Oferta grupowa Zobacz wszystkie oferty

Zwiedzanie
Sztolni Czarnego Pstrąga

Oferta grupowa Zobacz wszystkie oferty

Tag: UNESCO

Zwyczajne czy niezwyczajne? Ptaki tarnogórskich lasów i łąk

– Początkowo temat wystawy miał być zupełnie inny, ale postanowiliśmy skupić się na naturze, która jest bardzo bliska mojemu sercu – powiedziała Katarzyna Pyka, która na co dzień robi niezwykłe zdjęcia, potrafi uchwycić na nich szczegóły nie zawsze widoczne na pierwszy rzut oka i jest autorką fotografii wywieszonych na tarasie budynku sztolni. Za nami wernisaż wystawy “Zwyczajne czy niezwyczajne? Ptaki tarnogórskich lasów i łąk”, który odbył się 10 lutego.

W maju 2021 roku w Sztolni Czarnego Pstrąga stała się rzecz niezwykła. W klamce drzwi budynku bazy turystycznej przy Szybie Sylwester gniazdo założyła rodzina kosów, ptaków powszechnie żyjących w parkach i innych miejskich terenach zielonych. W gnieździe wkrótce znalazły się cztery błękitnawe jaja, z których niebawem wykluły się pisklęta. Rodzice dobrze opiekowali się maleństwami i po kilku tygodniach młode ptaki wyfrunęły z gniazda. Ptasią rodzinę bacznie obserwował i opiekował się nasz zespół prowadzący ruch turystyczny w podziemiach.

Incydent ten, jakże miły i chwytający za serce, otworzył nam szerzej oczy na naturę otaczającą nasz pokopalniany obiekt wpisany na listę światowego dziedzictwa UNESCO. Sztolnia mieści się przecież w sercu Parku Repeckiego, rozbuchanego leśnego żywiołu, a w bezpośrednim jej sąsiedztwie znajduje się przeurocza dolina rzeki Dramy. Otaczający sztolnię park jest domem dla niezliczonej liczby gatunków ptaków. Spacerując jego ścieżkami bardzo często można usłyszeć ich odgłosy – śpiew zięby lub kosa, stukanie dzięciołów o pnie drzew, czy też krakanie kruków, które niedaleko stąd założyły swą kolonię. Niejednego skrzydlatego przyjaciela pewnie sami zauważyliście w gąszczu drzew, spacerując po parkowych alejkach.

Przyszedł nam wtedy do głowy pomysł, by ptaki, leśne i łąkowe, pokazać w cyklu wystaw fotograficznych, które prezentujemy w naszym obiekcie. Autorką zdjęć prezentowanych na tej wystawie jest Katarzyna Pyka, fotograficzka, której wielką pasją jest fotografia dzikiej przyrody. Pasja ta wymaga mnóstwa cierpliwości, determinacji i wytrwałości, gdyż, jak nietrudno sobie to wyobrazić, nie jest łatwo sfotografować ptaka w jego środowisku naturalnym.

Wiele z ptaków prezentowanych na tej wystawie ma w swych nazwach przydomek „zwyczajny”. Bardzo to naszym zdaniem niesprawiedliwe, gdyż żaden z tych ptaków nie jest zwyczajny – wszystkie są prawdziwym cudem natury, co obiektyw Katarzyny bardzo umiejętnie podkreślił.

Zapraszamy serdecznie do oglądania wystawy. Zdjęcia są prezentowane na czas nieokreślony w godzinach otwarcia obiektu.

Widok na kulturę, czyli wystawa na tarasie budynku

Promocje w Miastach Gwarów

Każdy bilet z Zabytkowej Kopalni Srebra i Sztolni Czarnego Pstrąga upoważnia do jednokrotnego skorzystania z promocji u każdego z partnerów Miast Gwarków. Odkryj swoje korzyści w restauracjach, kawiarniach, hotelach i obiektach noclegowych. Masz 7 dni od daty wizyty u nas na skorzystanie z promocyjnych ofert. Sprawdź jakie rabaty przygotowaliśmy dla Ciebie w Miastach Gwarków.

Szyb Staszic w Tarnowskich Górach – nowa instytucja kultury

Przez ponad sto lat dostarczał wodę mieszkańcom wielu śląskich miast, dzięki czemu region dynamicznie się rozwijał. To zakład wodociągowy Staszic w Tarnowskich Górach, kluczowy obiekt wpisu na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO. Dziś już nie spełnia swojej pierwotnej funkcji, ale dzięki powstającej instytucji kultury zostanie udostępniony dla turystów.

6 grudnia w Urzędzie Marszałkowskim w Katowicach został podpisany list intencyjny w tej sprawie. Swoje podpisy na dokumencie złożyli Marszałek Województwa Śląskiego Jakub Chełstowski, prezes Górnośląskiego Przedsiębiorstwa Wodociągów Henryk Drob i wiceprezes GPW Krzysztof Wierzbicki, burmistrz Tarnowskich Gór Arkadiusz Czech, oraz prezesi Stowarzyszenia Miłośników Ziemi Tarnogórskiej Zbigniew Pawlak i Stanisław Karcz.

Dzięki współpracy Urzędu Marszałkowskiego Województwa Śląskiego, Urzędu Miasta Tarnowskie Góry i Stowarzyszenia Miłośników Ziemi Tarnogórskiej (SMZT) powstanie instytucja kultury, która ten wyjątkowy w skali świata zabytek udostępni do ruchu turystycznego.

– Tarnogórskie przemysłowe dziedzictwo jest niezwykle bogate, wspólnie chcemy, aby kolejną jego część została otoczona odpowiednią opieką i  udostępniona zwiedzającym – powiedział Arkadiusz Czech, Burmistrz Tarnowskich Gór wskazując, że wszystko, co ważne dla przemysłowego Górnego Śląska symbolicznie zaczęło się w Mieście Gwarków. – To u nas w 1797 roku zaczął działać pierwszy w Europie nowoczesny miejski, a potem regionalny wodociąg, który jest jedynym na świecie systemem zaopatrywanym przez wodę pogórniczą. Co więcej, najpierw Szyb a później Stacja Wodociągowa Staszic stały się jego kluczowym elementem – wskazał żartując, że w Tarnowskich Górach pogodzenie wody z ogniem, czyli wody z turystyką jest możliwe. To pokazuje dzisiejszy dzień, bo dzięki tej umowie będziemy mogli pokazać coś, co jest porównywalne do tego, co mamy w Zabytkowej Kopalnia Srebra.

Szyb Staszic, który jest częścią dawnej stacji wodociągowej Staszic (część wpisu na listę światowego dziedzictwa UNESCO pn. Kopalnia rud ołowiu, srebra i cynku wraz z systemem gospodarowania wodami podziemnymi w Tarnowskich Górach) to miejsce wyjątkowe. Wydrążony w 1796 roku, w drugiej połowie XIX wieku został pogłębiony do blisko 50 metrów i razem z szybem maszynowym stał się w 1884 roku podstawą do utworzenia Stacji Wodociągowej Adolfschacht, którą w XX-leciu międzywojennym przemianowano na Staszic.

To z niej zasilano w wodę dużą część dzisiejszej, a wówczas powstającej, górnośląskiej metropolii z Chorzowem na czele. Pod szybem Staszic krzyżują się podziemne chodniki i odwadniające tarnogórsko- bytomskie podziemia sztolnie. Najgłębsza część Stacji sięga 70 metrów w głąb ziemi. Wydrążone pod nią studnie są dwa – trzy razy głębsze.

– Ta umowa to wielki krok naprzód, aby rozszerzyć ofertę turystyczną naszego województwa o bardzo ważny i ciekawy obiekt – dodał marszałek Chełstowski zapowiadając, że po akceptacji porozumienia przez Sejmik Województwa Śląskiego i Rade Miejską w Tarnowskich Górach, pierwsze realne działania na początku przyszłego roku.  Marek Bieniek, obecny w czasie podpisania listu ­radny Sejmiku przyznał, że nie widzi żadnych przeszkód, aby na początku roku właśnie tak się stało.

Kluczowym elementem w pracach do tego zmierzających jest zgoda Górnośląskiego Przedsiębiorstwa Wodociągów, które jest właścicielem i użytkownikiem stacji.

– Ze Staszica w dalszym ciągu pobierana jest do sieci woda, dlatego – mimo wielkiej radości z faktu utworzenia w tym miejscu instytucji kultury – musimy obwarować wykorzystanie stacji i szybu wieloma ograniczeniami. Nie możemy dopuścić do tego, aby w okolice wody dostały się jakiekolwiek zanieczyszczenia – wskazał prezes GPW Henryk Drob

Zbigniew Pawlak z SMZT przypomniał, że ten właśnie obiekt jest ważny dla pokazania, że Górny Śląsk, po Anglii, Walonii i Nord Pas de Calais, znalazł się w awangardzie europejskiego rozwoju przemysłowego.

– Bez wody nie byłoby tego Górnego Śląska, a dosłowne pokazanie tego dziedzictwa to zaznaczenie jego wartości – wskazał.

Co warte jest zobaczenia w Staszicu? Na terenie mieszczącej się przy ul. Wodociągowej Stacji, która stanowiła kiedyś wodne centrum Górnego Śląska, znajduje się do dziś ostatnia w Europie podziemna maszyna parowa. Warte uwagi są też budynki nadszybia, kotłownia, warsztaty oraz możliwość zaglądnięcia bezpośrednio ze stacji do Sztolni Głębokiej Fryderyk. To na niej, kilka kilometrów dalej, urządzono turystyczną, mierzącą 650 metrów trasę znaną jako Sztolnia Czarnego Pstrąga. Niewątpliwą atrakcję stanowić będą podziemne rurociągi, podziemne hale dla maszyn z silnikami na sprężoną parę, kondensatory i kocioł do sprężania, napędzającej pompy pary.

Stacja ma bezpośrednie połączenie podziemne z kierowanymi przez SMZT Zabytkową Kopalnią Srebra i Sztolnią Czarnego Pstrąga, także wpisanymi na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO, co znacznie zwiększa możliwości rozwoju.

Nowoczesne zwiedzanie z audioprzewodnikiem

Historia tarnogórskiego górnictwa w językach obcych, w języku migowym albo z audiodeskrypcją teraz jeszcze lepiej dostępna i dosłownie na wyciągnięcie ręki. Wystarczy “odpalić” swojego smartfona, podłączyć do niego słuchawki, pobrać aplikację i przemierzając trasę turystyczną wsłuchać się w głos lektora. Turyści już korzystają z naszego audioprzewodnika.

W holu budynku kopalni widoczne są plakaty, na którym znajduje się kod QR do zeskanowania. Można także pobrać aplikację bezpośrednio z Google Play lub App Store. W wyszukiwarce należy wpisać KOPALNIA SREBRA UNESCO. Po zainstalowaniu wybrać język (polski, audiodeskrypcja, PJM – migowy, angielski, niemiecki, czeski, rosyjski lub ukraiński). Na trasie turystycznej, która obejmuje salę kinową, muzeum i podziemia znajdują się numerki (w kopalni jest ich w sumie 26). Na każdym przystanku można wysłuchać kilkuminutowego opisu.

Przewodnicy od wielu lat oprowadzają turystów opowiadając im o historii w językach obcych. Przyjęło się jednak, że grupa musi mieć minimum 6 osób. Teraz goście z zagranicy już nie muszą czekać i mogą zwiedzać podziemia z grupą polskich turystów z pomocą audioprzewodnika.

Audiotour został dofinansowany z Ministerstwa Sportu i Turystyki i można go używać również w Sztolni Czarnego Pstrąga.

Bezpłatny audioprzewodnik. Wystarczy pobrać i można słuchać

Wychodząc naprzeciw turystom zagranicznym, osobom niedowidzącym/ niedosłyszącym oraz gościom, którym historia tarnogórskiego górnictwa spodobała się tak bardzo, że chcą posłuchać o niej raz jeszcze, uruchomiliśmy audioprzewodnik.  Wystarczy “odpalić” swojego smartfona, podłączyć do niego słuchawki, pobrać aplikację, wybrać język i wsłuchać się w głos lektora.

W budynku obsługi obok Szybu Sylwester widoczny jest plakat, na którym znajduje się kod QR do zeskanowania. Można także pobrać aplikację bezpośrednio z Google Play lub App Store. W wyszukiwarce należy wpisać KOPALNIA SREBRA UNESCO. Po zainstalowaniu wybrać język (polski, audiodeskrypcja, PJM – migowy, angielski, niemiecki, czeski, rosyjski lub ukraiński). Na trasie widoczne są numerki i na każdym przystanku można wysłuchać kilkuminutowego opisu.

Przewodnicy od wielu lat oprowadzają turystów, opowiadając im o historii w językach obcych. Nie zawsze jest jednak wymagana liczba turystów. Teraz goście z zagranicy już nie muszą czekać i mogą zwiedzać podziemia z grupą polskich turystów z pomocą audioprzewodnika.

Audiotour został dofinansowany z Ministerstwa Sportu i Turystyki. Można go używać również w Zabytkowej Kopalni Srebra

Barbórka 2023 wg dawnych zwyczajów

4 grudnia to dla Stowarzyszenia Miłośników Ziemi Tarnogórskiej tradycyjna barbórka w Zabytkowej Kopalni Srebra w Tarnowskich Górach. Rada Gwarków poprzez tradycyjny skok przez skórę przyjęła 10 osób do Braci Przewodnickiej.

Barbórkę rozpoczęła msza św. za wstawiennictwem patronki górników św. Barbary w intencji SMZT, a następnie pracownicy, przewodnicy i zarząd organizacji wzięli udział w śląskiej biesiadzie. Jednym z elementów biesiady jest skok przez skórę, kiedy to tzw. stare lisy przyjmują do siebie nowicjuszy. W tym roku przewodnikami po podziemiach z listy UNESCO zostali: Marcin Skrabania, Ireneusz Oleksy, Marian Brunner, Wojciech Gross, Izabela Lejman, Alina Chrószcz, Mieczysław Mielnik, Paweł Barchan, Tomasz Dąbrowa i Janusz Korzeń.

Dziady Tarnogórskie w podziemiach

Gdy rok temu Salezjański Teatr Młodych rozpoczynał swoją przygodę ze spektaklem pt. “Dziady Tarnogórskie”, to chyba nawet sami aktorzy nie podejrzewali, że zejdą ze swoją sztuką do podziemi. A dokładnie 40 pod ziemię! W weekend 18 i 19 listopada można było obejrzeć teatr w kopalni z listy UNESCO. Obok Guślarza i księdza z II cz. Dziadów Mickiewicza pojawiły się także duchy postaci historycznych związanych z miastem.

“Dziady Tarnogórskie” to niezwykły spektakl, który łączy romantyczną tradycję dziadów z historią naszego miasta. Scenariusz przedstawienia napisał Jan Drechsler, muzykę i efekty dźwiękowe przygotował Wojciech Plaza. Premiera widowiska miała miejsce w listopadzie roku 2022 w zabytkowym kościele św. Marcina w Tarnowskich Górach. W tym roku – po raz pierwszy – przedstawienie zagościło w podziemiach naszego miasta. Było mistycznie i tajemniczo. W teatralnym obrzędzie obok młodych aktorów wcielających się w historyczne postacie wzięła udział również publiczność, bo to do nas – współczesnych mieszkańców Tarnowskich Gór – duchy z przeszłości kierują swoje słowa, przestrogę, dobre rady.

Salezjański Teatr Młodych skupia uczniów i absolwentów Salezjańskiego Ośrodka Szkolno-Wychowawczego, którzy – pod okiem swoich opiekunek Katarzyny Strzałkowskiej i Anny Walaszczyk – rozwijają swoje aktorskie pasje. Teatr działa od kilku lat, ma już w swoim dorobku komedie: “Moralność Pani Dulskiej” Gabrieli Zapolskiej I “Zemstę” Aleksandra Fredry.  W listopadzie już od kilku lat młodzi zapraszają na dziady…

Muzyczny rejs z Patrykiem Filipowiczem

W miejscu wolnym od zgiełku ulic, ryku silników, codziennego chaosu, w którym słychać wyłącznie przyjemną dla ucha muzykę i kapiącą ze skał wodę… Za nami premierowy MUZYCZNY REJS w Sztolni Czarnego Pstrąga w Tarnowskich Górach. 25 listopada kilkadziesiąt metrów pod ziemią zaprezentował swoje gitarowe utwory Patryk Filipowicz. Razem z nim pojawił się Paweł Synowiec, który zagrał na bębnach.

To był tradycyjny rejs łodzią w grupie turystów, ale tym razem, w muzycznej odsłonie. Zamiast opowieści przewodnika o historii, można było wsłuchać się w dźwięki instrumentu.

PATRYK FILIPOWICZ – urodzony w 1982 r. w Katowicach-Ligocie (gdzie do dziś mieszka), wychowywał się w Sosnowcu-Środuli. Jest autorem czterech gitarowych albumów solowych, a także brał udział w nagraniu kilkunastu płyt z różnymi wykonawcami. W swojej grze stosuje ciekawą technikę zwaną fingerstyle lub fingerpicking. Ta umiejętność pozwala na jednoczesne prowadzenie melodii, podkładu akordowego, linii basu, a także efektów perkusyjnych. W swojej grze stara się łączyć bluesowy pazur z liryzmem i łagodnością.

Promocja Górnego Śląska w kraju i za granicą

Współpraca Stowarzyszenia Miłośników Ziemi Tarnogórskiej z jedynym niemieckim muzeum prezentujące historię i kulturę Górnego Śląska. 20 października w Tarnowskich Górach gościliśmy dr Davida Skrabanię oraz Franka Mäuera z Muzeum Ziemi Górnośląskiej (OSLM) w Ratingen. Przedstawiciele tarnogórskiej organizacji oraz muzeum podpisali tego dnia w podziemiach Zabytkowej Kopalni Srebra z listy UNESCO list intencyjny/ umowę o współpracy. 

Główny cel umowy to pielęgnowanie, zachowanie i promocja spuścizny materialnego oraz niematerialnego dziedzictwa Górnego Śląska, która stanowi część ogólnoeuropejskiego dziedzictwa kulturowego. Pierwszy pomysł już jest. Za kilka miesięcy w muzeum w Ratingen zostanie otwarta wystawa pt. “Gorączka srebra. Tarnogórskie górnictwo i jego wpis na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO.”

–Wystawa będzie przede wszystkim oparta na artefaktach ze zbiorów SMZT z dodatkami z OSLM i Muzeum Górnictwa w Bochum. Start wystawy jest zaplanowany na 5 maja 2024 r., koniec na 4 maja 2025 r. – mówi kustosz zbiorów stowarzyszenia i jednocześnie kurator wystawy Mariusz Gąsior.

Umowa o współpracy została zawarta na 5 lat z opcją przedłużenia.

Muzeum Ziemi Górnośląskiej (Oberschlesisches Landesmuseum) w Ratingen-Hösel zostało otwarte w roku 1983 i jest największym muzeum śląskim w Niemczech Zachodnich. W  swojej roli jako instytucja historyczno-kulturalna przybliża zwiedzającym historię i kulturę Górnego Śląska oraz informuje o sytuacji obecnie panującej w docelowym regionie. Muzeum współpracuje z niemieckimi, polskimi oraz czeskimi instytucjami kulturalno-naukowymi oraz organizuje wystawy tematyczne i sympozja naukowe. 

III Święto Pary

Ponad 3 tys. osób wzięło udział w III edycji Święta Pary w Zabytkowej Kopalni Srebra. Mimo że pogoda nie dopisała w pierwszej części dnia, udało się uruchomić wszystkie maszyny o czasie i zaprezentować je w całej okazałości.

A zobaczyć w akcji można było ciężarówkę z 1927 r., samochód parowy z 1903 r., rekonstrukcję pojazdu parowego z 1814 r. Józefa Bożka, mały walec i traktor parowy, pompę strażacką, śrutownik do mielenia ziarna, kruszarkę do skał, siekierę i piłę, potężną angielską lokomobilę Ransomes, Sims & Jefferies, silniki diesla i dwa składy kolejowe na 7 1/4 cala. Maszyny przyjechały prosto z Muzeum starých strojů a technologií z czeskiego Żamberka.

Wieczorem Teatr Akt przeniósł Tarnowskie Góry do epoki pary poprzez spektakl Poza Czasem. Styl steampunk’owy był na wyciągnięcie ręki przez cały dzień – po Skansenie Maszyn Parowym spacerowali Miłośnicy w strojach niczym z powieści Juliusza Verne’a.

Na najmłodszych uczestników święta czekały warsztaty przygotowane tym razem przez fundację EkoZabawa. Była również płuczka do płukania srebra oraz kolejka skansenowa (prowadzona przez lokomotywę parową). 40 metrów pod ziemię zjechało ponad 600 turystów, a do miasta można było dojechać składem Stowarzyszenia Górnośląskich Kolei Wąskotorowych – SGKW Bytom napędzanym lokomotywą parową.

Organizatorem było Stowarzyszenie Miłośników Ziemi Tarnogórskiej. Wydarzenie zostało dofinansowane ze środków Urzędu Miasta Tarnowskie Góry oraz Urzędu Marszałkowskiego w Katowicach. Partnerzy: LOT Miast Gwarków, Miasto Bytom, Urząd Miejski Miasteczko Śląskie, Górnośląskie Centrum Rehabilitacji “Repty”, Politechnika Śląska, Tarnogórskie Starostwo Powiatowe, Viessman, Veolia, SolarEis oraz Górnośląsko-Zagłębiowska Metropolia, czyli partner strategiczny obiektów UNESCO.

Święto Pary to wydarzenie, które promuje technikę parową i kulturę przemysłową na różne sposoby oraz różnymi środkami wyrazu.

Dlaczego akurat w Tarnowskich Górach?

235 lat temu rozpoczęła się rewolucja przemysłowa Górnego Śląska, a jej serce zabiło po raz pierwszy w Tarnowskich Górach. Dzięki sprowadzonej tu maszynie parowej, wykorzystanej do odwadniania wyrobisk niefunkcjonującej już kopalni kruszców srebra, ołowiu i cynku Fryderyk Tarnawskie Góry zapracowały na stałe miejsce w dziejach rewolucji przemysłowej.