ZABYTKOWA KOPALNIA SREBRA i SZTOLNIA CZARNEGO PSTRĄGA
Tag: kopalnia
Tarnogórskie podziemia na potężnym billboardzie
Ma aż 14 metrów wysokości, więc nie da się go nie zauważyć. Na skrzyżowaniu DK78 z DW908 pojawiły się tarnogórskie podziemia. U zbiegu dróg dojazdowych do Tarnowskich Gór, Miasteczka Śląskiego i Nakła Śląskiego potężny billboard promuje jedyne w województwie śląskim zabytki UNESCO.
Sama grafika ma 12,5 m szerokości oraz 4,5 m wysokości. Na nośniku reklamowym są dwie grafiki – z jednej strony Zabytkowa Kopalnia Srebra, a z drugiej Sztolnia Czarnego Pstrąga. Bilboard to efekt współpracy Stowarzyszenia Miłośników Ziemi Tarnogórskiej ze Starostwem Powiatowym w Tarnowskich Górach.
Przypomnijmy, że od ponad roku przy pięciu drogach dojazdowych do miasta stoją tzw. witacze (pierwsze tego typu w Polsce; ul: Zagórska, Korola, Gliwicka, Częstochowska i Pyskowicka). Ich lokalizacje nie są idealne, ale wszystkie znaki zostały postawione zgodnie w obowiązującymi wytycznymi oraz po uzyskaniu odpowiednich zgód.
Tarnogórskie tradycje barbórkowe na liście NID
„Zwyczaje związane z kultem św. Barbary oraz tradycje górników kopalni kruszcowych na ziemi tarnogórskiej”. Tak brzmi nowy element wpisany w marcu 2023 r. na Krajową Listę Niematerialnego Dziedzictwa Kulturowego. O wpis od kilku miesięcy starali się przedstawiciele Stowarzyszenia Miłośników Ziemi Tarnogórskiej, którzy kilka lat temu doprowadzili 28 pogórniczych artefaktów na listę UNESCO.
W drodze na listę
–Każdy ma swoje tradycje, ale na Krajowej Liście Niematerialnego Dziedzictwa Kulturowego znajduje się tylko to, co jest unikatowe. Pozdrowienie „Szczęść Boże”, święto górnicze w lipcu, strój gwarka… To jest nasze i to nas wyróżnia na tle innych. Dlatego musimy edukować, dbać o to i chronić od zapomnienia – mówi prezes Zbigniew Pawlak, który po konsultacjach z mieszkańcami został przedstawicielem depozytariusza wniosku (SMZT).
Wniosek ma prawie 30 stron i był pisany przez kilka tygodni. Tradycje górnicze trzeba było nie tylko szczegółowo opisać, ale także wskazać sposoby na ochronę, czy też uzasadnić ich wagę. W listopadzie odbyły się obowiązkowe konsultacje społeczne, a w napisaniu wniosku pomagała Agata Mucha z Oddziału Terenowego NID w Katowicach. Zaangażowało się jednak wielu mieszkańców oraz instytucji:
Parafia św. Ap. Piotra i Pawła w Tarnowskich Górach
Muzeum w Tarnowskich Górach
Urząd Miasta Tarnowskie Góry
Parafia pw. Przemienienia Pańskiego w Tarnowskich Górach
Koło Górników w Bobrownikach Śląskich
Parafia Rzymskokatolicka św. Mikołaja w Reptach Śląskich
Parafia Wniebowzięcia NMP Miasteczko Śląskie
Za udostępnienie dokumentów, podzielenie się informacjami, wyrażenie własnego zdania i płynące z wielu stron gratulacje DZIĘKUJEMY!
Historia ziemi tarnogórskiej
W Mieście Gwarków wiele się zaczęło. Kult św. Barbary i jedno z pierwszych bractw patronki górników, turystyka industrialna dzięki tzw. Złotej Księdze, Bergfesty i oczywiście uruchomienie pierwszej na Górnym Śląsku maszyny parowej typu Newcomen i pierwszej na kontynencie europejskim typu Watt-Boulton, które były impulsem do zapoczątkowania wielu zwyczajów i tradycji kultywowanych po dziś dzień. Górnikom nadal patronuje św. Barbara, a 4 grudnia świętowana jest barbórka (i to nie tylko na Górnym Śląsku, bo w Stanach Zjednoczonych jest to National Miners’ Day, w Australii National Mining Day, a w Indiach National Coal Miners’ Day).
Tyle w telegraficznym skrócie, ale od początku. Do narodzin kultu św. Barbary – patronki m.in. górników i dobrej śmierci przyczynili się, jezuici, którzy przybyli do tego miasta pod koniec XVII w. Jak donoszą kroniki, to właśnie zakonnicy mieli zainspirować powstanie bractwa św. Barbary już w 1721 r., przy tarnogórskiej parafii Piotra i Pawła.
W 1747 r. papież Benedykt XIV w specjalnej bulli uznał istnienie bractwa, zatwierdzając jego statut. Wieść o tym ogłoszono w święto Wniebowzięcia NMP – 15 sierpnia. 16 lipca 1784 roku w szybie Rudolphine odkryto złoża rud srebronośnych. Wkrótce potem na miejscu założono Królewską Kopalnię Fryderyk, uruchomiono także pierwszą w regionie maszynę parową. Oba te wydarzenia uważa się nie tylko za początek drugiej tarnogórskiej rewolucji górniczej, ale też rozpoczęcie europejskiej rewolucji przemysłowej i prapoczątek przemysłowego Górnego Śląska.
Na pamiątkę lipcowego odkrycia górnicy spotykali się przy usypanym na miejscu kopcu przez ponad sto lat. W nawiązaniu do tego wydarzenia od kilku lat w mieście organizowana jest „Barbórka w środku lata”, ponieważ Bergfest (święto górnicze) – jeszcze nie jako Barbórka – obchodzono w Tarnowskich Górach już w końcu XVIII w., w połowie lipca.
Kult św. Barbary dziś
Pamięć o św. Barbarze w świadomości mieszkańców Tarnowskich Gór i okolic jest mocno zakorzeniona. Od kilku lat współcześnie odtwarzana jest nie tylko Barbórka w środku lata. W 2019 r. przywrócono jeden z międzywojennych elementów uroczystości barbórkowych, tj. pochód. Wielka parada z udziałem pracowników śląskich kopalń i organizacji kultywujących dawne tradycje górnicze przeszłą ulicami Tarnowskich Gór tak jak czyniono to pod koniec lat 30 ubiegłego wieku. „Niechaj staną do szeregów ci, którzy pracują w kopalniach, jak i ci, którzy sterani ciężką pracą górniczą odpoczywają po długich latach pracy”. Tymi słowami, na łamach jednej z gazet, Fryderyk Antes – międzywojenny burmistrz Tarnowskich Gór, wzywał wszystkich górników z całej Polski do wspólnych obchodów “Barbórki”. W 2022 r. (po przerwie spowodowanej pandemią) wydarzenie znów zorganizowano i będzie powracało w grudniu każdego roku.
Warto wymienić tutaj także inne uroczystości barbórkowe, takie jak: msza święta, odwiedziny lokalnych kapliczek, wizyty przed krzyżem na ul. Górniczej i biesiada. Figura patronki górników znajduje się na gł. 40 m, na trasie turystycznej jednej z najciekawszych atrakcji regionu Zabytkowej Kopalni Srebra – miejsca światowego dziedzictwa UNESCO. Figurę poświęcono 4 grudnia 2019 r. na nadszybiu, podczas tradycyjnej barbórki organizowanej przez Stowarzyszenie Miłośników Ziemi Tarnogórskiej.
Na powierzchni patronkę górników odnajdziemy w wielu lokalizacjach jak choćby w kościele pw. Św. ap. Piotra i Pawła, gdzie znajduje się obraz św. Barbary oraz pochodząca z 1730 r. kaplica ku czci świętej. Udając się do Muzeum w Tarnowskich Górach zobaczyć można XIX-wieczny obraz ze świętą Barbarą z przemysłowym górniczym krajobrazem miasta. Kolejny wizerunek znajduje się w parafii pw. Przemienienia Pańskiego w Bobrownikach Śląskich, dzielnicy Tarnowskich Gór. W dzielnicy tej znajduje się również kapliczka ku czci świętej Barbary. Wybudowano ją w 1981 r. staraniem Komisji Zakładowej NSZZ Solidarnośc i byłej dyrekcji kopalni odkrywkowej dolomitu. Kapliczka znajduje się w okolicy tzw. kanionu tarnogórskiego przy linii Kolei Wąskotorowej.
Św. Barbarę spotkamy również w gminie Zbrosławice, a dokładnie w kościele św. Katarzyny Aleksandryjskiej w Karchowicach, a także w koście pw. Wniebowzięcia NMP w Miasteczku Śląskim.
Krajowa Lista Niematerialnego Dziedzictwa Kulturowego oznacza ochronę
Krajowa lista niematerialnego dziedzictwa kulturowego ma charakter informacyjny i stanowi realizację tego wymogu poprzez dokumentację żywego niematerialnego dziedzictwa naszego kraju. Listę prowadzi minister kultury i dziedzictwa narodowego we współpracy z Narodowym Instytutem Dziedzictwa. Wszystkie środowiska związane z praktykowaniem tradycji, zwyczajów, wykonywaniem tradycyjnego rzemiosła i rękodzieła, przechowujące wiedzę tradycyjną i wierzenia, kultywujące pamięć historyczną, zajmujące się tradycjami muzycznymi, widowiskowymi, językowymi i innymi przejawami działalności człowieka mogą zgłaszać te zjawiska do wpisu na krajowa listę niematerialnego dziedzictwa (obecnie na liście znajdują się już 73 elementy).
Decyzja ministra kultury to przede wszystkim zobowiązanie, żeby upowszechniać tradycje wśród mieszkańców. Zabezpieczenie elementu skupia się przede wszystkim wokół trzech miejsc – Parafii Przemienienia Pańskiego w Bobrownikach Śląskich (dzielnica Tarnowskich Gór), parafii pw. Św. Ap. Piotra i Pawła w Tarnowskich Górach i Parafii pw. Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny w Miasteczku Śląskim. To tutaj organizowane są tradycyjne nabożeństwa barbórkowe, które stanowią o ciągłości opracowywanego elementu. Plan ochronny zakłada cykl działań o charakterze edukacyjnym popularyzujący fakt regionalnego znaczenia kultu św. Barbary, jaki powstał w Tarnowskich Górach na początku XVIII w. Obejmuje on także rozwój Bractwa św. Barbary, jaki wytworzył się w 1721 r. przy parafii pw. Św. Ap. Piotra i Pawła poprzez określenie przejrzystych elementów wstępowania w szeregi Bractwa, a także samej jego idei i wynikających z tego tytułu obowiązków.
Wpis na krajową listę to także pierwszy krok, żeby w przyszłych latach starać się o najwyższe trofeum, czyli Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO. SMZT jako organizacja pozarządowa i prywatna udowadnia, że małymi krokami można osiągać wielkie cele!
Wąskotorówka cały czas w drodze
Obecnie pociągi Górnośląskich Kolei Wąskotorowej nie kursują, ale to nie oznacza, że nic się nie dzieje. Na trasie trwają remonty torów oraz budowa tunelu pieszo-rowerowego w Tarnowskich Górach. A plany na ten rok są bardzo ambitne. GKW, czyli najstarsza nieprzerwanie czynna kolej wąskotorowa na świecie będzie świętowała sto siedemdziesiątą, a Stowarzyszenie Górnośląskich Kolei Wąskotorowych dwudziestą rocznicę powstania.
W ubiegłym roku po blisko czterdziestu latach na wąskich torach ponownie pojawił się parowóz – symbol dawnej kolei, zabytek techniki i wielka atrakcja turystyczna. „Ryś” ma ponad siedemdziesiąt lat, ale przez w sumie 41 dni dzielnie kursował pomiędzy Bytomiem, Tarnowskimi Górami a Miasteczkiem Śląskim (w Mieście Gwarków pociągi niezmiennie zatrzymują się niedaleko Zabytkowej Kopalni Srebra i jest jedną z atrakcji naszych cyklicznych wydarzeń – Industriady oraz Święta Pary). Przywrócenie parowozu do ruchu było możliwe dzięki finansowemu wsparciu samorządów, prywatnych firm oraz indywidualnych osób.
W sumie w 2022 r. tabory kursowały od końca stycznia do drugiej połowy października. W tym czasie wąskotorówka przewiozła około 20 tysięcy podróżnych i pokonała mniej więcej 5,5 tysiąca kilometrów. Dodatkowo w ramach Bytomskiego Budżetu Obywatelskiego udało się wyremontować kolejne 550 metrów toru.
Rok 2023 ma być kolejnym intensywnym rokiem. W planach jest budowa nowego peronu w Tarnowskich Górach (pomiędzy ul. Lipową, a ul. Bytomską). Inwestycja dojdzie do skutku dzięki dofinansowaniu z budżetu tarnogórskiego samorządu. Zaś władze Miasteczka Śląskiego realizują przebudowę stacji Miasteczko Śląskie Wąskotorowe.
Modernizacje idealnie wpisują się w tegoroczne jubileusze. W tym roku mija sto siedemdziesiąta rocznica powstania Górnośląskich Kolei Wąskotorowych i 20 lat od założenia prężnie działającego stowarzyszenia. Główne obchody obu tych rocznic, planowane są na wrzesień, ale wydarzenia z nimi związane będą się działy przez cały rok.
Kryptonim Kopalnia
Pod okiem profesjonalistów i w pięknej, aczkolwiek specyficznej scenerii ratownicy medyczni z regionu doskonalili swoje umiejętności. 27 lutego 2023 r. w Zabytkowej Kopalni Srebra w Tarnowskich Górach odbyły się zawody z udzielania pierwszej pomocy pn. „Kryptonim Kopalnia”.
Sytuacja w 40 metrów pod ziemią była bardzo dynamiczna. Pozoranci perfekcyjnie odgrywali swoje role, przez kilka godzin dzielnie znosząc zimno oraz wilgoć. 7 zespołów ratowniczych mierzyło się z w sumie pięcioma zadaniami: uraz głowy, złamanie otwarte kości udowej, hipotermia, zatrzymanie akcji serca i️ reanimacja, a także ewakuacja i transport poszkodowanego. Zadań nie ułatwiało im miejsce wypadków. Do poszkodowanych z noszami musieli dotrzeć wąskimi i niskimi korytarzami, a pomocy udzielić w ciemności albo nawet w łodziach.
Tarnogórska kopalnia jest miejscem całkowicie bezpiecznym, ale mogą zdarzyć się różne sytuacje, jak to w życiu codziennym bywa. Specyficzne warunki stały się świetną okazją, do wymiany doświadczeń oraz dopracowania schematów wspólnego działania. Bezpieczeństwo to podstawa i to w każdym miejscu!
–Te korytarze są ciasne. Trudno nawet o dostęp do dróg oddechowych pacjenta, jeżeli pacjent jest zakleszczony w ciasnym korytarzu, gdzie w trzy osoby, bez światła w kaskach, czołówkach musimy zabezpieczać drogi oddechowe tego pacjenta – mówi ratownik medyczny Dawid Sobczyk z Wojewódzkiego Pogotowia Ratunkowego w Katowicach.
Wszyscy „poszkodowani” wyjechali bezpiecznie na powierzchnię, a ratownicy zdali egzamin. Ćwiczenia zorganizowane zostały we współpracy Stowarzyszenia Miłośników Ziemi Tarnogórskiej z HKR – Tarnowskie Góry, Hufcem ZHP Ziemi Tarnogórskiej, Wojewódzkim Pogotowiem Ratunkowym w Katowicach i pod honorowym patronatem Centralnej Stacji Ratownictwa Górniczego. To pierwsza taka inicjatywa w podziemiach. W obiekcie z listy UNESCO regularnie swoje umiejętności na wysokościach doskonalą służby mundurowe i ratownicy górniczy.
Tarnogórskie podziemia w filmie
W dniach 2-16 lutego 2023 r. w Tarnowskich Górach kręcone były zdjęcia do filmu „Diabeł” w reżyserii Błażeja Jankowiaka. Na dwa tygodnie Miasto Gwarków zamieniło się w plan filmowy, bo w produkcji będzie można zobaczyć m.in. ciekawe zaułki, park, restaurację oraz wnętrza budynków. Na dwa dni filmowcy zeszli nawet do podziemi Zabytkowej Kopalni Srebra, a wcześniej pracowali nad sceną akcji przy innym obiekcie z listy UNESCO – Bramie Gwarków w Ptakowicach.
„Diabeł” (tytuł na razie jest roboczy) to współczesny kryminał, z plejadą polskich i śląskich aktorów, w tym z tarnogórzanami – Erykiem Lubosem i Piotrem Trojanem.
– To historia o samotności, o pustce, opowiedziana przez pryzmat historii żołnierza, który po wielu latach wraca do domu. Myślę, że to historia, w której każdy może się odnaleźć, bo dotyczy też dzisiejszych czasów, tylko że my opowiadamy ją przez konkretną osobę – powiedział reżyser Błażej Jankowiak.
We wtorek 7 lutego na plan filmowy (zdjęcia były akurat kręcone na tarnogórskim rynku) zostali zaproszeni dziennikarze. Jankowski pytany, co zdecydowało o wyborze Tarnowskich Gór na miejsce akcji filmu, wskazał m.in. na fakt, że Lubos pochodzi z tego miasta. Sama historia ma typowo regionalne podłoże, opowiada o powrocie z banicji do małego miasta i Tarnowskie Góry wpisały się idealnie w profil psychologiczny bohatera.
Premiera filmu, który finansowo wsparło miasto, zaplanowana jest na jesień tego roku.
Ratownicy i policjanci podczas ćwiczeń na wysokościach
Szyby Anioł i Żmija po raz kolejny zostały wykorzystane jako miejsce na specjalistyczne ćwiczenia. 13 stycznia w Zabytkowej Kopalni Srebra odbyło się szkolenie ratowników górniczych oraz policyjnych pirotechników, którzy doskonalili umiejętności pracy na wysokości.
Mundurowi podzielili się na dwie grupy n- pierwsza realizowała założenia szkolenia na wieży szybowej kopalni, a druga trenowała wykorzystanie technik linowych pod ziemią w szybie Żmija.
Służby ćwiczyły sytuację zagrożenia życia ludzkiego oraz mienia (ewakuacja osoby uwięzionej w szybie górniczym i na wysokości, a także rozpoznanie oraz neutralizacja ładunku wybuchowego na terenie kopalni). Wymiana doświadczeń pomiędzy ratownikami i policjantami, pozwoli odpowiednio przygotować ich na podjęcie wspólnych działań ratowniczych podczas wypadków.
Na zaproszenie Centralnej Stacji Ratownictwa Górniczego w Bytomiu w szkoleniu wzięli udział policjanci z Nieetatowej Grupy Rozpoznania Minersko-Pirotechnicznego z terenu województwa śląskiego, wspierani przez policjantów z Samodzielnego Pododdziału Kontrterrorystycznego Policji w Katowicach. Był to już drugi taki trening na wysokościach w tarnogórskiej kopalni (pierwsze szkolenie odbyło się 10 października 2022 r.). Po części praktycznej szkolenia odbyło się oficjalne podsumowanie, w którym udział wziął Komendant Powiatowy Policji w Tarnowskich Górach mł. insp. Sławomir Bylicki, przedstawiciele Centralnej Stacji Ratownictwa Górniczego oraz zaproszeni goście.
Kopalnia bez barier w wyjątkowym przewodniku
„Śląskie bez barier” to nowy przewodnik turystyczny Śląskiej Organizacji Turystycznej, opracowany z uwzględnieniem potrzeb szczególnej grupy turystów, jakimi są niepełnosprawni, osoby starsze lub rodziny z małymi dziećmi. Jedną z propozycji jest zwiedzanie Zabytkowej Kopalni Srebra w Tarnowskich Górach. Tarnogórski obiekt nazywany jest kopalnią bez barier, ponieważ po budynku oraz trasie turystycznej pod ziemią, można poruszać się bez żadnych ograniczeń np. ruchowych lub wiekowych.
Jedyny taki przewodnik dla każdego
Przewodnik został podzielony na rozdziały, w których znajduje się 68 gotowych propozycji wycieczek po województwie śląskim. Każda posiada informacjami o jej długości, czasie przebycia oraz o tym jakie ciekawe obiekty turystyczne znajdują się na jej trasie i dlaczego warto się na nią wybrać. Zawiera również praktyczne wskazówki, np. gdzie zaparkować, czy można dojechać komunikacją publiczną oraz informacje o nawierzchni, poziomie trudności trasy, a nawet o tym, czy można ją pokonać samodzielnie, czy też potrzebny będzie asystent dla osoby z niepełnosprawnością.
Autorem opracowania jest wiceprzewodniczącyRady ds. Turystyki Osób Niepełnosprawnych Zarządu Głównego PTTK. Zaproponowane w przewodniku trasy i szlaki zostały zweryfikowane przez autora podczas wielokrotnych wycieczek, w tym z turystami poruszającymi się na wózkach. W przewodniku zostały opisane również wydarzenia oraz inicjatywy w województwie śląskim przystosowane dla osób z niepełnosprawnościami.
Przewodnik „Śląskie bez barier” został wydany w wersji drukowanej w nakładzie 2 tys. egzemplarzy i dostępny jest w Śląskiej Organizacji Turystycznej. Został również umieszczony na oficjalnym portalu turystycznym województwa śląskiego – slaskie.travel.
„Tarnowskie Góry i okolice” to w sumie cztery wycieczki. 2 godziny 20 minut zajmuje pokonanie trasy miejskiej, która rozpoczyna się na parkingu obiektu wpisanego na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO – przy Zabytkowej Kopalni Srebra przy ul. Szczęść Boże 81 (w przypadku zjazdu pod ziemię trzeba doliczyć dodatkowe półtorej godziny).
– Na terenie kopalni znajdują się: sala kinowo-konferencyjna, restauracja, sklepy z pamiątkami i minerałami oraz parking. Tuż przy budynku kopalni znajduje się Skansen Maszyn Parowych. Wchodzimy na teren kopalni. Wejście posiada podjazd dla wózków inwalidzkich. Podjazdy oraz winda są również wewnątrz obiektu. Istnieje możliwość wypożyczenia składanego wózka inwalidzkiego. Spływ łodziami jest możliwy dla osób na wózkach, ale wcześniej należy to uzgodnić. Podziemna trasa turystyczna ma długość 1740 m, a podziemny przepływ łodziami odbywa się na odcinku 270 m. Po terenie skansenu możemy również zamówić przejażdżkę małą kolejką wąskotorową. Trasa przejścia ścieżką skansenu to odcinek ok. 400 m. Wychodzimy z kopalni, skręcamy w lewo do ul. Małej. Wzdłuż ulicy wyznakowany został czarny pieszy Szlak Segiecki. Po przekroczeniu obwodnicy (DK11 i DK78) kontynuujemy wędrówkę ul. Górniczą do rynku. Od kopalni to odcinek 2,6 km – czytamy w przewodniku.
Dalej przewodnik przybliża turystom zabytki na tarnogórskim rynku oraz wokół niego (ratusz, kościół ewangelicki, kościół pw. Św. Ap. Piotra i Pawła i Dzwonnica Gwarków). Wycieczka kończy się na jeszcze jednym obiekcie z listy UNESCO, czyli Parku Miejskim. Cała trasa ma niecałe 6 km.
Poza tym w powiecie tarnogórskim przewodnik poleca „spacer po parku w Reptach”, gdzie mieści się Sztolnia Czarnego Pstrąga, „przechadzkę po Śląskim Ogrodzie Botanicznym” w Radzionkowie lub „wyprawę do Bazyliki i na Kalwarię w Piekarach Śląskich”.
Kopalnia bez barier
Budynek, teren wokół niego i przede wszystkim podziemna trasa turystyczna są przystosowane dla osób z fizycznymi ograniczeniami. Od kilku tygodni Zabytkowa Kopalnia Srebra posiada certyfikat potwierdzający, że obiekt jest przyjazny niepełnosprawnym.
W 2022 roku Zabytkową Kopalnię Srebra i Sztolnię Czarnego Pstrąga w Tarnowskich Górach odwiedziło około 120 tysięcy turystów. To pierwszy dobry wynik po trudnym czasie ograniczeń epidemicznych. Turystyka się odradza, więc można myśleć o inwestycjach. Na terenie kopalni trwa remont maszynowni, gdzie powstanie miejsce edukacyjno-ekologiczne, określane roboczo jako Centrum Czterech Żywiołów.
UNESCO działa
Od stycznia do listopada w kopalni pojawiło się ponad 74 tys. turystów, a w sztolni – ponad 38 tys.
– To jeszcze nie jest rekord, ale turystyka się odradza i to bardzo dobry sygnał, który pozwala z nadzieją patrzeć w przyszłość, bo przypominamy, że nasza organizacja z własnych środków utrzymuje obiekty. Przed pandemią do Tarnowskich Gór przyjeżdżali goście z 90 krajów, teraz – mimo zniesienia ograniczeń covidowych – wciąż brakuje np. gości z Azji. Zwiększa się za to liczba zwiedzających z różnych części Polski i to też jest fajne, że odkrywają nas nasi rodacy – mówi Zbigniew Pawlak, Przewodniczący Zarządu Stowarzyszenia Miłośników Ziemi Tarnogórskiej.
To efekt dobrego i rozsądnego zarządzania światowym dziedzictwem oraz współpracy, jaką SMZT nawiązało w tym roku z Górnośląsko-Zagłębiowską Metropolią. W lipcu GZM stała się oficjalnie pierwszym w historii organizacji partnerem strategicznym. 20 grudnia na konferencji prasowej Pawlak razem z Jackiem Brzezinką podsumowali pierwsze pół roku współpracy. Jak mówi Członek Zarządu GZM, nawiązanie współpracy z SMZT było dobrą decyzją dla wszystkich 41 gmin z woj. śląskiego, które tworzą naszą metropolię. Z jednej strony mamy możliwość troski o dziedzictwo, o które stowarzyszenie dba, a z drugiej strony możemy też czerpać inspirację, jak 250 lat temu mieszkańcy ówczesnych Tarnowskich Gór i okolic śmiało wdrażali nowoczesne rozwiązania technologiczne i tak naprawdę rozpoczęli wielką rewolucję przemysłową na ziemiach Górnego Śląska.
Była maszynownia, a będzie centrum żywiołów
Wzrost liczby turystów, a także współpraca z partnerami (GZM, Veolia, Politechnika Śląska) pozwalają myśleć o inwestycjach. W wolnostojącym budynku byłej maszynowni trwa remont, którego efektem będzie nowoczesne Centrum Czterech Żywiołów.
– Nazwa jest na razie robocza, bo koncepcja też dopiero się tworzy. Jak widać na zdjęciach, pomysłów jest kilka. Na pewno będzie to miejsce, w którym będziemy opowiadać o innowacyjności i edukować w temacie ekologii – mówi Pawlak i jak dodaje, remont maszynowni powinien zakończyć się jesienią 2023 r. (to tzw. ścieżka edukacyjna organizowana w ramach trwającej Akademii Wodnej firmy Veolia). Na tym jednak nie koniec inwestycji.
Cała narracja dot. wody, ziemi, ognia i powietrza nie zmieści się w jednym budynku, dlatego w planach jest budowa kolejnego. To perspektywa minimum czterech najbliższych lat. Jak na kopalnię przystało, obiekty połączą się ze sobą w podziemiach.
Spotkanie z legendarnym duchem Skarbnikiem w Zabytkowej Kopalni Srebra
Zjazd 40 metrów pod ziemię i zwiedzanie tarnogórskich podziemi z listy UNESCO to już samo w sobie wielka atrakcja. Dodatkową rozrywkę można zafundować sobie w Komorze Zawałowej. W trakcie wycieczki grupy zorganizowane zapraszamy na spotkanie z legendarnym Skarbnikiem.
Według słowiańskich wierzeń Skarbnik to duch zamieszkujący podziemia kopalni i strzegący jej skarbów. Uznawany był za władcę podziemnej krainy, do której zabierał górników ginących podczas pracy. Był postacią przychylną ludziom, ponieważ ostrzegał przed zbliżającymi się niebezpieczeństwami. Jednak wobec leniwych i niesolidnych bywał surowy oraz mściwy. Ukazywał się najczęściej pod postacią starego, brodatego górnika z kagankiem w ręku, ale mógł przybierać nawet postaci zwierząt.
Spotkanie ze Skarbnikiem w kopalni (w postaci starca z brodą) to inscenizacja, w czasie której turyści słuchają legend i historii związanych z tarnogórskim górnictwem kruszcowym. Atrakcja ta odbywa się w jednej z trzech wykutych w skale komór. Oferta skierowana jest przede wszystkim dla najmłodszych gości kopalni, ale ograniczeń wiekowych nie ma żadnych. Konieczna jest tylko wcześniejsza rezerwacja i kontakt z Biurem Obsługi Ruchu Turystycznego (+48 32 285 49 96 lub +48 32 285 29 81).
Skok przez skórę nowych przewodników, czyli Barbórka 2022
– Odtąd ci, na których ramieniu spoczęła szpada górnicza, a skóra ich biodra opasała, mają być jednakowo w rodzinie kopackiej traktowani i opieką starszych otoczeni – usłyszeli przewodnicy i członkowie Stowarzyszenia Miłośników Ziemi Tarnogórskiej podczas skoku przez skórę, czyli starej tradycyjnej ceremonii przyjmowania nowicjuszy do stanu górniczego, a tego dnia dokładnie do braci przewodnickiej. 4 grudnia w budynku Zabytkowej Kopalni Srebra w Tarnowskich Górach odbyła się Barbórka, podczas której prezes Zbigniew Pawlak symbolicznie pasował dziesięcioro nowych przewodników.
Nowych przewodników, którzy od kilku tygodni, a nawet miesięcy oprowadzają już turystów po kopalni i sztolni jest w sumie 10. Są to: Dorota Wolny, Dawid Gacki, Michał Gergiel, Ilja Kasjanov, Alan Pilarski , Marek Wrodarczyk, Seweryn Kolanek, Eugeniusz Tomanek, Wojciech Gross i Krzysztof Białasik.
Barbórka to wspomnienie patronki górników św. Barbary, dlatego świętowanie rozpoczęła msza święta, a później tarnogórska brać górnicza bawiła się podczas tradycyjnej biesiady przy dźwiękach Silesian Brass Quartet i Bigiel Band.
W wydarzeniu wzięli udział także burmistrz Arkadiusz Czech, starosta tarnogórski Krystyna Kosmala oraz burmistrz Michał Skrzydło. Przypominamy, że Urząd Miasta w Tarnowskich Górach, Starostwo Powiatowe w Tarnowskich Górach i Urząd Miasta w Miasteczku Śląskim to członkowie wspierający nasze stowarzyszenie, którzy wyciągnęli pomocną dłoń podczas pandemii.
Żeby zapewnić najlepsze wrażenia, my oraz nasi partnerzy używamy technologii takich jak pliki cookies do przechowywania i/lub uzyskiwania informacji o urządzeniu. Dzięki nim możemy zapamiętać Twoje preferencje i ułatwić Ci powracanie do naszego serwisu.
Klikając przycisk "Akceptuj", wyrażasz zgodę na używanie WSZYSTKICH plików cookie. Jednakże, masz również możliwość dostosowania ustawień plików cookie, aby wyrazić kontrolowaną zgodę.
Kliknij poniżej, aby wyrazić zgodę na powyższe lub dokonać szczegółowych wyborów. Możesz zmienić swoje ustawienia w dowolnym momencie, w tym wycofać swoją zgodę. Czytaj więcejAkceptujDostosuj
Preferencje co do zgód
Przegląd polityki prywatności
Ta strona internetowa wykorzystuje pliki cookie, aby poprawić komfort korzystania z niej. Spośród tych plików cookie pliki cookie, które są sklasyfikowane jako niezbędne, są przechowywane w przeglądarce użytkownika, ponieważ są one niezbędne do działania podstawowych funkcji witryny. Używamy również plików cookie stron trzecich, które pomagają nam analizować i rozumieć sposób korzystania z tej witryny. Te pliki cookie będą przechowywane w przeglądarce użytkownika wyłącznie za jego zgodą. Użytkownik ma również możliwość rezygnacji z tych plików cookie. Jednak rezygnacja z niektórych z tych plików cookie może mieć wpływ na wygodę przeglądania.
Niezbędne pliki cookie są absolutnie niezbędne do prawidłowego funkcjonowania witryny. Te pliki cookie zapewniają anonimowe działanie podstawowych funkcji i zabezpieczeń witryny.
Cookie
Czas przechowywania
Opis
_GRECAPTCHA
6 miesięcy
Usługa Google Recaptcha ustawia ten plik cookie w celu identyfikacji botów, aby chronić witrynę przed złośliwymi atakami spamowymi.
cookielawinfo-checkbox-advertisement
1 rok
Ten plik cookie jest ustawiany przez wtyczkę RODO Cookie Consent. Plik cookie służy do przechowywania zgody użytkownika na pliki cookie w kategorii „Reklama”.
cookielawinfo-checkbox-analytics
11 miesięcy
Ten plik cookie jest ustawiany przez wtyczkę RODO Cookie Consent. Plik cookie służy do przechowywania zgody użytkownika na pliki cookie w kategorii „Analityka”.
cookielawinfo-checkbox-functional
11 miesięcy
Plik cookie jest ustawiany na podstawie zgody na pliki cookie RODO w celu zapisania zgody użytkownika na pliki cookie w kategorii „Funkcjonalne”.
cookielawinfo-checkbox-necessary
11 miesięcy
Ten plik cookie jest ustawiany przez wtyczkę RODO Cookie Consent. Plik cookie służy do przechowywania zgody użytkownika na pliki cookie w kategorii „Niezbędne”.
cookielawinfo-checkbox-others
11 miesięcy
Ten plik cookie jest ustawiany przez wtyczkę RODO Cookie Consent. Plik cookie służy do przechowywania zgody użytkownika na pliki cookie w kategorii „Inne”.
cookielawinfo-checkbox-performance
11 miesięcy
Ten plik cookie jest ustawiany przez wtyczkę RODO Cookie Consent. Plik cookie służy do przechowywania zgody użytkownika na pliki cookie w kategorii „Wydajność”.
CookieLawInfoConsent
1 rok
CookieYes ustawia ten plik cookie, aby zapisać domyślny stan przycisku odpowiedniej kategorii i status CCPA. Działa tylko w koordynacji z głównym plikiem cookie.
rc::a
nigdy
Ten plik cookie jest ustawiany przez usługę Google recaptcha w celu identyfikacji botów, aby chronić witrynę przed złośliwymi atakami spamowymi.
rc::b
sesja
Ten plik cookie jest ustawiany przez usługę Google recaptcha w celu identyfikacji botów, aby chronić witrynę przed złośliwymi atakami spamowymi.
rc::c
sesja
Ten plik cookie jest ustawiany przez usługę Google recaptcha w celu identyfikacji botów, aby chronić witrynę przed złośliwymi atakami spamowymi.
rc::f
nigdy
Ten plik cookie jest ustawiany przez usługę Google recaptcha w celu identyfikacji botów, aby chronić witrynę przed złośliwymi atakami spamowymi.
viewed_cookie_policy
11 miesięcy
Plik cookie jest ustawiany przez wtyczkę RODO Cookie Consent i służy do przechowywania informacji, czy użytkownik wyraził zgodę na używanie plików cookie. Nie przechowuje żadnych danych osobowych.
Funkcjonalne pliki cookie pomagają wykonywać określone funkcje, takie jak udostępnianie zawartości witryny na platformach mediów społecznościowych, zbieranie informacji zwrotnych i inne funkcje stron trzecich.
Cookie
Czas przechowywania
Opis
_lscache_vary
2 dni
Litespeed ustawia ten plik cookie w celu zapobiegania buforowaniu stron.
yt-player-headers-readable
nigdy
Plik cookie yt-player-headers-readable jest używany przez YouTube do przechowywania preferencji użytkownika związanych z odtwarzaniem wideo i interfejsem, zwiększając komfort oglądania.
yt-remote-cast-available
sesja
Plik cookie yt-remote-cast-available służy do przechowywania preferencji użytkownika dotyczących tego, czy casting jest dostępny w odtwarzaczu wideo YouTube.
yt-remote-cast-installed
sesja
Plik cookie yt-remote-cast-installed służy do przechowywania preferencji użytkownika dotyczących odtwarzacza wideo przy użyciu osadzonego wideo YouTube.
yt-remote-connected-devices
nigdy
YouTube ustawia ten plik cookie w celu przechowywania preferencji wideo użytkownika przy użyciu osadzonych filmów YouTube.
yt-remote-device-id
nigdy
YouTube ustawia ten plik cookie w celu przechowywania preferencji wideo użytkownika przy użyciu osadzonych filmów YouTube.
yt-remote-fast-check-period
sesja
Plik cookie yt-remote-fast-check-period jest używany przez YouTube do przechowywania preferencji odtwarzacza wideo użytkownika dla osadzonych filmów YouTube.
yt-remote-session-app
sesja
Plik cookie yt-remote-session-app jest używany przez YouTube do przechowywania preferencji użytkownika i informacji o interfejsie wbudowanego odtwarzacza wideo YouTube.
yt-remote-session-name
sesja
Plik cookie yt-remote-session-name jest używany przez YouTube do przechowywania preferencji użytkownika dotyczących odtwarzacza wideo przy użyciu osadzonego wideo YouTube.
ytidb::LAST_RESULT_ENTRY_KEY
nigdy
Plik cookie ytidb::LAST_RESULT_ENTRY_KEY jest używany przez YouTube do przechowywania ostatniego klikniętego przez użytkownika wpisu wyników wyszukiwania. Informacje te są wykorzystywane do poprawy komfortu użytkowania poprzez dostarczanie bardziej trafnych wyników wyszukiwania w przyszłości.
Wydajnościowe pliki cookie służą do zrozumienia i analizy kluczowych wskaźników wydajności witryny, co pomaga zapewnić lepsze wrażenia użytkownika odwiedzającym.
Analityczne pliki cookie służą do zrozumienia, w jaki sposób odwiedzający wchodzą w interakcję ze stroną internetową. Te pliki cookie pomagają dostarczać informacje o wskaźnikach liczby odwiedzających, współczynniku odrzuceń, źródle ruchu itp.
Cookie
Czas przechowywania
Opis
_fbp
3 miesiące
Facebook ustawia ten plik cookie w celu wyświetlania reklam na Facebooku lub na platformie cyfrowej obsługiwanej przez reklamy Facebooka po odwiedzeniu strony internetowej.
_ga
1 rok 1 miesiąc 4 dni
Google Analytics ustawia ten plik cookie w celu obliczania danych odwiedzających, sesji i kampanii oraz śledzenia korzystania z witryny na potrzeby raportu analitycznego witryny. Plik cookie przechowuje informacje anonimowo i przypisuje losowo wygenerowany numer w celu rozpoznania unikalnych odwiedzających.
_ga_*
1 rok 1 miesiąc 4 dni
Google Analytics ustawia ten plik cookie w celu przechowywania i liczenia odsłon.
_gat_gtag_UA_*
1 minuta
Google Analytics ustawia ten plik cookie do przechowywania unikalnego identyfikatora użytkownika.
_gat_UA-*
1 minuta
Google Analytics ustawia ten plik cookie w celu śledzenia zachowań użytkowników.
_gcl_au
3 miesiące
Menedżer tagów Google ustawia plik cookie w celu badania skuteczności reklam na stronach internetowych korzystających z jego usług.
_gid
1 dzień
Google Analytics ustawia ten plik cookie w celu przechowywania informacji o tym, w jaki sposób odwiedzający korzystają z witryny internetowej, tworząc jednocześnie raport analityczny dotyczący wydajności witryny. Niektóre z zebranych danych obejmują liczbę odwiedzających, ich źródło i strony, które odwiedzają anonimowo.
Reklamowe pliki cookie służą do dostarczania odwiedzającym odpowiednich reklam i kampanii marketingowych. Te pliki cookie śledzą odwiedzających w witrynach i zbierają informacje w celu dostarczania dostosowanych reklam.
Cookie
Czas przechowywania
Opis
fr
3 miesiące
Facebook ustawia ten plik cookie, aby wyświetlać odpowiednie reklamy poprzez śledzenie zachowań użytkowników w Internecie, na stronach z pikselem Facebooka lub wtyczką społecznościową Facebooka.
test_cookie
15 minut
doubleclick.net ustawia ten plik cookie, aby określić, czy przeglądarka użytkownika obsługuje pliki cookie.
VISITOR_INFO1_LIVE
6 miesięcy
YouTube ustawia ten plik cookie do pomiaru przepustowości, określając, czy użytkownik otrzymuje nowy czy stary interfejs odtwarzacza.
VISITOR_PRIVACY_METADATA
6 miesięcy
YouTube ustawia ten plik cookie, aby przechowywać stan zgody użytkownika na pliki cookie dla bieżącej domeny.
YSC
sesja
Youtube ustawia ten plik cookie w celu śledzenia wyświetleń osadzonych filmów na stronach Youtube.
yt.innertube::nextId
nigdy
YouTube ustawia ten plik cookie, aby zarejestrować unikalny identyfikator w celu przechowywania danych o tym, jakie filmy z YouTube oglądał użytkownik.
yt.innertube::requests
nigdy
YouTube ustawia ten plik cookie, aby zarejestrować unikalny identyfikator w celu przechowywania danych o tym, jakie filmy z YouTube oglądał użytkownik.
