tablica – Zabytkowa Kopalnia Srebra

Zwiedzanie
Zabytkowej Kopalni Srebra

Oferta grupowa Zobacz wszystkie oferty

Zwiedzanie
Sztolni Czarnego Pstrąga

Oferta grupowa Zobacz wszystkie oferty

Burmistrz Antes powrócił do Tarnowskich Gór

Po 32 latach od śmierci, mój ojciec Fryderyk Antes został uhonorowany. I to w miejscu bardzo szczególnym, ponieważ pamiętam, że mocno zależało mu, żeby zapobiec zniszczeniu, nieczynnej już wtedy kopalni srebra, ołowiu i cynku oraz udostępnić ją dla turystów – powiedziała Bożena Antes-Maciejczyk, córka burmistrza Tarnowskich Gór w okresie międzywojennym. 17 czerwca na budynku Zabytkowej Kopalni Srebra w Tarnowskich Górach podczas Industriady 2023 została odsłonięta tablica z jego wizerunkiem.

W uroczystości wzięli udział przedstawiciele Stowarzyszenia Miłośników Ziemi Tarnogórskiej z prezesem Zbigniewem Pawlakiem na czele, burmistrz miasta Arkadiusz Czech oraz rodzina Antesa, która w licznym gronie przyjechała do Tarnowskich Gór specjalnie na tę okazję. Razem z młodszą córką Antesa (starsza Janina Antes-Rybicka zmarła 7 lat temu) w Mieście Gwarków gościliśmy także siostrzenicę, bratanka oraz dwie wnuczki z rodzinami.

– Fryderyk Antes jest jednym z liderów grupy osób, która doprowadziła do tego, że dzisiaj możemy zwiedzać naszą kopalnię. Jakież to musiało być innowacyjne, żeby prawie 100 lat temu, nie tylko myśleć, ale nawet dążyć do udostępnienia podziemi dla turystów? Udało się wtedy tylko w Wieliczce i Tarnowskich Górach. To człowiek, który inspiruje nas do dziś – powiedział Zbigniew Pawlak.

Burmistrz Arkadiusz Czech dodał, że Fryderyk Antes to przykład człowieka, który szedł po władzę, żeby służyć innym. Obecny włodarz miasta po odsłonięciu tablicy zaprosił także rodzinę do ratusza, żeby pokazać miejsce, w którym Antes nie tylko urzędował, ale nawet wtedy mieszkał. – Czy wszystko można naprawić? Nie wszystko, ale upamiętnić można, dlatego cieszymy się, że jesteście dziś z nami – dodał.

Fryderyk Antes (1902 – 1991) to pierwszy polski burmistrz Tarnowskich Gór, który urzędował w latach 1934 – 1939. urodził się w Gliwicach. Był jednym z pięciorga dzieci kolejarza Fryderyka Antesa i Agnieszki z domu Kaleta. Po podziale Górnego Śląska rodzina przeniosła się do polskiej jego części, do Mikołowa. Gimnazjum Fryderyk ukończył w 1922 roku. W latach 1924 – 1928 studiował prawo na Uniwersytecie Jagiellońskim w Krakowie. Po ukończeniu studiów powrócił na Śląsk, gdzie podjął pracę w administracji państwowej i samorządowej (pracował między innymi w Urzędzie Wojewódzkim Śląskim w Katowicach).

Do Tarnowskich Gór trafił na początku lat trzydziestych, pracując jako wicestarosta u boku Józefa Korola. Od początku zyskał sobie wielką sympatię wśród wielu mieszkańców miasta. Burmistrzem Tarnowskich Gór wybrany został w grudniu 1933 roku. Urzędowanie rozpoczął w maju 1934 roku, a miał wtedy 31 lat. Młody i energiczny, śmiałymi inicjatywami przyczynił się do rozbudowy obiektów komunalnych miasta, stworzenia rynku pracy dla bezrobotnych, umacniania polskości.

Wybuch wojny zastał go na stanowisku starosty powiatowego w Rybniku. Poszukiwany przez Niemców przedostał się na Zachód, co pozwoliło mu uniknąć śmierci. O wolną Polskę, jako żołnierz Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie, walczył we Francji i w różnych jednostkach Wojska Polskiego w Wielkiej Brytanii.

W okupowanym kraju została cała jego najbliższa rodzina z żoną Małgorzatą (poślubił ją w 1932 roku) i dwiema córeczkami. I właśnie do nich, po wojnie, jak tylko mógł najszybciej, w listopadzie 1946 roku powrócił. Niedługo jednak cieszył się wolnością. Wkrótce stał się ofiarą stalinowskiego terroru. 2 lutego 1950 roku został aresztowany w domu, w Rybniku, na oczach całej rodziny. Ponad rok poddawany okrutnemu śledztwu, oskarżony o szpiegostwo i zdradę państwa nie poddał się, nie podpisał żadnego dokumentu, nie zeznał fałszywie przeciwko nikomu. W kwietniu 1951 roku, wyrokiem Wojskowego Sądu Rejonowego w Katowicach, Fryderyk Antes skazany został na karę 10 lat pozbawienia wolności. Był więziony w Katowicach, Raciborzu, Cieszynie, Iławie, Bartoszycach i Rawiczu. Na mocy amnestii z 1956 roku odzyskał wolność. Do 75 roku życia pracował jako radca prawny. Zmarł 27 stycznia 1991 roku w wieku 88 lat.

To już w sumie piąta tablica na budynku kopalni, której tym razem autorem jest tarnogórski artysta Artur Lubos. Pozostałe płaskorzeźby przedstawiają wizerunki Alfonsa Kopii, Franciszka Garusa, Józefa Piernikarczyka oraz Feliksa Piestraka.

Odsłonięto pierwszą tablicę informującą o wpisie na listę UNESCO

Na elewacji budynku nadszybia Zabytkowej Kopalni Srebra w Tarnowskich Górach odsłonięto tablicę związaną ze wpisem dziedzictwa gwarków tarnogórskich na Listę światowego dziedzictwa UNESCO. To pierwsza tego typu informacja zewnętrzna informująca o tym niebywałym w dziejach miasta i regionu sukcesie.

Punktualnie o 16.00 gwarkowie ze Stowarzyszenia Miłośników Ziemi Tarnogórskiej przestawili potężny transparent z “Ordunkiem Gornym” (kodeks pracy z 1528 r.) i po chwili oczom zgromadzonych gości, wśród których nie zabrakło parlamentarzystów, samorządowców, a także członków SMZT, ukazała się panoramiczna, granitowa tablica z wykutym logo UNESCO, a także tytułem wpisu na najważniejszą na świecie listę zabytków.

Kamienna tablica to pierwszy wizualny element informujący o wpisie “Kopalni ołowiu, srebra i cynku wraz z systemem gospodarowania wodami podziemnymi w Tarnowskich Górach” na Listę światowego dziedzictwa UNESCO.

W uroczystościach przed budynkiem kopalni wzięło udział ok. 90 osób.  Odsłonięcie tablicy na elewacji kopalni to początek wieloetapowego oznaczania pozostałych obiektów, które  9 lipca br. zostały podniesione do rangi światowej.

Na elewacji znajdują się już dwie, równie ważne dla zarządzającego kopalnią Stowarzyszenia Miłośników Ziemi Tarnogórskiej, tablice. Pierwsza z nich to pamiątka wpisu podziemi tarnogórskich na prezydencką listę Pomników Historii w 2004 r. Znalezienie się w gronie najważniejszych zabytków kraju otworzyło SMZT drogę do starań o wpis na Listę światowego dziedzictwa UNESCO.

Druga tablica to nadany Stowarzyszeniu przez Senat RP tytuł “Strażnika Dziedzictwa Rzeczypospolitej” za wieloletnią pracę na rzecz ochrony i promocji dziedzictwa industrialnego ziemi tarnogórskiej.